Historie van Vandaag 5 januari

In 1956 ging het eerste NTS-Journaal de lucht in, een mijlpaal in de Nederlandse televisiegeschiedenis. Op 5 januari zond de Nederlandse Televisie Stichting (NTS) voor het eerst een nieuwsbulletin uit, waarmee een nieuw tijdperk van nieuwsvoorziening begon. Het journaal bood korte nieuwsitems met beeldmateriaal, wat destijds een revolutionaire manier was om het publiek te informeren. De eerste uitzending duurde slechts 10 minuten en werd gepresenteerd door Cor Galis. Met deze stap legde de NTS de basis voor de huidige traditie van dagelijks televisiejournaal. Dit succes zou later uitgroeien tot het NOS Journaal, dat nog steeds een prominente plaats inneemt in de Nederlandse media.

In 1976 ging het radioprogramma Met het Oog op Morgen van start op de Nederlandse radio. Het programma, dat elke avond wordt uitgezonden, biedt een mix van actualiteiten, achtergronden, interviews en muziek. Door de rustige en informele toon onderscheidde het zich van andere nieuwsprogramma’s. Het werd al snel een geliefd onderdeel van het avondritueel voor luisteraars die de dag willen afsluiten met verdieping. Tot op de dag van vandaag blijft het een van de langstlopende radioprogramma’s in Nederland.

In 1988 kwam aan het licht dat acteur Jules Croiset zijn eigen ontvoering, dreigbrieven en zelfs een bommelding in scène had gezet. Hij beweerde aanvankelijk dat hij was ontvoerd door extreemrechtse groeperingen vanwege zijn verzet tegen de opvoering van het toneelstuk Het vuil, de stad en de dood van Rainer Werner Fassbinder, dat hij als antisemitisch beschouwde. Later gaf Croiset toe dat hij deze gebeurtenissen zelf had geënsceneerd om aandacht te vragen voor zijn standpunt en de strijd tegen antisemitisme. De onthulling leidde tot een grote schok en verontwaardiging in de samenleving. Het incident beschadigde zijn reputatie en riep vragen op over de ethiek en effectiviteit van zulke controversiële acties.

In 1989 werd het spelprogramma Lingo voor het eerst uitgezonden op de Nederlandse televisie. Het programma, waarin kandidaten woorden moesten raden van vijf letters, groeide al snel uit tot een kijkcijferhit. De combinatie van taalvaardigheid, spanning en de bekende bingoballen zorgde voor een uniek format dat kijkers jarenlang wist te boeien. Presentator Robert ten Brink gaf het programma zijn eerste gezicht, waarna het met verschillende hosts een vaste waarde bleef op de Nederlandse tv. Lingo heeft sindsdien een iconische status bereikt en blijft een geliefd onderdeel van de Nederlandse televisiegeschiedenis.

In 1981 werd de eerste aflevering van het NOS Jeugdjournaal uitgezonden, speciaal gericht op kinderen. Het programma bracht het nieuws op een toegankelijke en begrijpelijke manier, zodat ook jongere kijkers de actualiteit konden volgen. De presentatie was informeel en kindvriendelijk, wat het direct populair maakte bij zijn doelgroep. Met onderwerpen die varieerden van wereldnieuws tot gebeurtenissen in het dagelijks leven van kinderen, wist het Jeugdjournaal een brug te slaan tussen de volwassen nieuwswereld en jonge kijkers. Sindsdien is het een vast onderdeel geworden van de Nederlandse televisie en speelt het een belangrijke rol in media-educatie.

In 2005 is de mummie van farao Toetanchamon voor het eerst grondig onderzocht met een CT-scanner. Dit baanbrekende onderzoek onthulde gedetailleerde informatie over de fysieke staat van de jonge farao, die meer dan 3000 jaar geleden leefde. Wetenschappers ontdekten dat hij waarschijnlijk niet door geweld om het leven kwam, zoals lang is gedacht, maar mogelijk stierf aan complicaties van een beenbreuk of een ziekte. De scan bracht ook nieuwe inzichten over zijn gezondheid, waaronder mogelijke genetische aandoeningen. Dit onderzoek markeerde een belangrijke stap in de moderne archeologie, waarbij technologie is gebruikt om mysteries uit het verre verleden op te lossen.

In 1914 voerde Henry Ford in zijn autofabrieken de achturige werkdag in, een revolutionaire stap voor die tijd. Dit besluit ging gepaard met een verdubbeling van het dagloon, waardoor het werken bij Ford zeer aantrekkelijk is. Met deze maatregel wilde Ford de productiviteit verhogen en het welzijn van zijn werknemers verbeteren. Het idee was dat een kortere werkdag met betere betaling zou leiden tot loyalere en efficiëntere werknemers. Deze verandering markeerde een belangrijk moment in de geschiedenis van arbeidsomstandigheden en zette een standaard die later wereldwijd werd overgenomen.

5 januari is o.a. de geboortedag van:

• Johan Boskamp (1891 – 1976) Nederlands acteur
• Jane Wyman (1917 – 2007) Amerikaans filmactrice en eerste vrouw van president Ronald Reagan
• Peter Struycken (1939) Nederlands beeldend kunstenaar
• Ilja Gort (1951) schrijver, wijnboer en presentator
• Victor Abeln (1984) Nederlands televisiepersoonlijkheid (barman First Dates)
• Bradley Cooper (1975) Amerikaans acteur
• Mirella van Markus (1977) Nederlands presentatrice
• Constanze Weber (1762 – 1842) vrouw van Wolfgang Amadeus Mozart
• King Camp Gillette (1855 – 1932) Amerikaans uitvinder van het scheermesje

• Driekoningenoptocht – Spanje
• Guru Gobind Singh Ji – Sikhisme
• Trettondagsafton (Driekoningenavond) – Zweden