Historie van Vandaag 4 oktober

In 1980 brak er brand uit aan boord van het cruiseschip ms. Prinsendam, eigendom van de Holland-Amerika Lijn, terwijl het zich in de Golf van Alaska bevond. De brand ontstond in de machinekamer en bleek al snel oncontroleerbaar. Ondanks de inspanningen van de bemanning en hulpdiensten moest het schip worden geëvacueerd. Gelukkig konden alle 520 passagiers en bemanningsleden veilig worden gered door de Amerikaanse kustwacht en andere schepen in de buurt. Het schip zelf zonk uiteindelijk na een paar dagen in de woelige wateren van de Golf van Alaska. Deze gebeurtenis wordt beschouwd als een van de grootste reddingsoperaties op zee zonder verlies van mensenlevens.

In 1830 brak in Brussel een opstand uit tegen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, wat leidde tot de Belgische Revolutie. De Belgische bevolking, voornamelijk katholieken en Franstaligen, voelde zich onderdrukt door de Nederlandse protestantse regering en haar centralistische beleid. Na hevige gevechten en diplomatieke onderhandelingen werd België op 4 oktober 1830 onafhankelijk verklaard. De nieuwe staat kreeg een liberale grondwet en werd een constitutionele monarchie met Leopold I als koning. Nederland erkende de Belgische onafhankelijkheid uiteindelijk in 1839 na het Verdrag van Londen.

De eerste Werelddierendag werd gevierd op 4 oktober 1930, op initiatief van de Italiaanse dierenvriend en schrijver Heinrich Zimmermann. Het doel van deze dag was om aandacht te vragen voor het welzijn van dieren en om wereldwijd bewustwording te creëren voor de rechten van dieren. De datum, 4 oktober, werd gekozen omdat dit de feestdag is van Sint Franciscus van Assisi, de patroonheilige van dieren en de natuur. Sindsdien is Werelddierendag uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie waarbij dierenrechtenorganisaties, scholen en dierenvrienden over de hele wereld evenementen organiseren ter ere van dieren. Het symboliseert de wereldwijde inzet voor het verbeteren van de omstandigheden van dieren in het wild, thuis en in gevangenschap.

Op 4 oktober 1957 lanceerde de Sovjet-Unie Spoetnik 1, de allereerste kunstmatige satelliet, en markeerde daarmee het begin van het ruimtevaarttijdperk. Spoetnik, een metalen bol van 58 centimeter in diameter, zond radiosignalen uit die over de hele wereld konden worden opgevangen. De succesvolle lancering verraste de Verenigde Staten en leidde tot een intensivering van de ruimtewedloop tijdens de Koude Oorlog. Deze gebeurtenis vormde de aanzet tot de oprichting van NASA in 1958 en stimuleerde de wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen wereldwijd. Spoetnik bleef drie maanden in een baan om de aarde, waarna hij terugviel en verbrandde in de atmosfeer.

In 1986 werden de Deltawerken officieel voltooid en geopend, een van de grootste waterbouwkundige projecten ter wereld. Het ambitieuze plan werd opgezet na de Watersnoodramp van 1953, waarbij grote delen van Nederland overstroomden. De Deltawerken bestaan uit dammen, sluizen en stormvloedkeringen die het zuidwesten van Nederland beschermen tegen de zee. Het kroonjuweel van het project is de Oosterscheldekering, een imposante stormvloedkering die in geval van gevaar kan worden gesloten om het land te beschermen. De voltooiing van de Deltawerken symboliseerde een nieuwe standaard in watermanagement en leverde Nederland wereldwijde erkenning op voor zijn innovatie in waterbouwkunde.

Op 4 oktober 1992 stortte een vrachtvliegtuig van de Israëlische luchtvaartmaatschappij El Al neer op de flats Groeneveen en Kruitberg in de Amsterdamse Bijlmermeer. Het vliegtuig, een Boeing 747, verloor kort na het opstijgen twee motoren en kon niet meer veilig terugkeren naar Schiphol. De ramp eiste 43 levens, waaronder die van bewoners van de flats en de bemanning van het vliegtuig. De Bijlmerramp bracht veel verdriet en verwoesting, en leidde tot grote zorgen over de veiligheid van het luchtruim boven stedelijke gebieden. Jaren later ontstonden er ook vragen over de lading van het vliegtuig en mogelijke gezondheidsgevolgen voor de omwonenden.

Op 4 oktober 1883 vertrok de legendarische Oriënt-Express voor het eerst vanuit Parijs richting Constantinopel (het huidige Istanbul), een initiatief van de Belgische ondernemer Georges Nagelmackers. Deze luxe treinreis, die door verschillende Europese hoofdsteden voerde, stond symbool voor elegantie en avontuur. De trein was voorzien van weelderige slaapcoupés, restaurants met gastronomische gerechten en ongeëvenaarde service. Reizigers uit de hogere kringen, zoals aristocraten, kunstenaars en diplomaten, werden aangetrokken door de grandeur van de reis. De Oriënt-Express groeide al snel uit tot een icoon van luxe reizen en werd beroemd in literatuur en films. Nagelmackers’ initiatief veranderde het reizen in Europa en zette een standaard voor toekomstige luxe treinreizen.

4 oktober is o.a. de geboortedag van:

• Prins Emmanuel van België (2005) Zoon van prins Filip en prinses Mathilde
• Marjolein Keuning (1962) Nederlands zangeres, actrice en presentatrice
• Chris Lowe (1959) Brits zanger
• Hans van Breukelen (1956) Nederlands oud-voetbalkeeper
• Susan Sarandon (1946) Amerikaans actrice
• Jenny Arean (1942) Nederlands cabaretière en zangeres
• Charlton Heston (1924 – 2008) Amerikaans acteur
• Buster Keaton (1895 – 1966) Amerikaans acteur en komiek in stomme films
• Christoph Waltz (1956) Oostenrijks acteur
• Laus Steenbeeke (1959) Nederlands acteur
• Ralf Mackenbach (1995) Nederlands zanger

• Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar) – Jodendom
• Nationale feestdag – Lesotho
• Dierendag/Eet Geen Dierendag
• Herdenking Bijlmerramp – Nederland
• Nationale kaneelbroodjesdag – Zweden
• Ouderendag – Nederland
• Wodkadag
• Tacodag
• World Smile Day