In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 3 november die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 3 november?
Op 3 november 1848 is een nieuwe grondwet voor Nederland ingevoerd. In 1948 is vals nieuws verspreid over de verkiezingsuitslag waarbij Truman als winnaar werd genoemd. Op dezelfde datum in 1957 werd het hondje Laika gelanceerd in de Spoetnik II, en in 1982 vond een ramp plaats in de Salang-tunnel. Daarnaast is op 3 november 1900 het Groene Kruis opgericht en verscheen in 1869 het eerste nummer van het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
1848 – Nieuwe grondwet voor Nederland

In 1848 kreeg Nederland een nieuwe grondwet, opgesteld door Johan Rudolph Thorbecke. Deze grondwet vormde de basis voor een parlementaire democratie en beperkte de macht van de koning aanzienlijk. Het gaf meer invloed aan het volk door invoering van directe verkiezingen voor de Tweede Kamer. Daarnaast werd de persvrijheid gewaarborgd en de scheiding van machten versterkt. Deze grondwet wordt beschouwd als een mijlpaal in de Nederlandse democratische geschiedenis en vormt nog steeds de basis van het huidige staatsbestel.
Tekst gaat verder onder de video >>
1948 – De krant Chicago Tribune komt uit met de grote kop ‘Dewey defeats Truman’

In 1948 maakte de krant Chicago Tribune een beruchte fout door de kop “Dewey defeats Truman” te publiceren, terwijl Harry Truman uiteindelijk de Amerikaanse presidentsverkiezingen had gewonnen. De fout kwam voort uit overhaaste berichtgeving en de aanname dat Truman geen kans maakte. Truman’s overwinning werd pas later die nacht duidelijk, en de krant was al in druk met de verkeerde kop. Een iconisch moment volgde toen Truman triomfantelijk met de krant poseerde, lachend om de vergissing. Dit incident wordt nog steeds aangehaald als een waarschuwing tegen voorbarige conclusies in de media.
1957 – Laika in Spoetnik II

In 1957 is Laika, een Russische straathond, het eerste levende wezen dat de ruimte in werd gestuurd aan boord van Spoetnik II. De Sovjet-Unie lanceerde de satelliet op 3 november 1957, slechts een maand na de historische lancering van Spoetnik I. Laika’s missie was bedoeld om te onderzoeken of levende organismen de omstandigheden van de ruimte konden overleven. Helaas overleefde Laika de reis niet en stierf enkele uren na de lancering door oververhitting. Toch markeerde haar vlucht een cruciale stap in de ruimtevaart en effende de weg voor toekomstige bemande missies.
Tekst gaat verder onder de (Engelstalige) video >>
1982 – Rampspoed in de Salang-tunnel

In 1982 vond een van de dodelijkste tunnelrampen in de geschiedenis plaats in de Salang-tunnel, gelegen in Afghanistan. De tunnel, die door het Hindu Kush-gebergte loopt, raakte vol met voertuigen, toen er een explosie of brand uitbrak. Het gebrek aan zuurstof, rookontwikkeling en paniek zorgden ervoor dat duizenden mensen, voornamelijk Sovjet-soldaten en Afghaanse burgers, omkwamen. De exacte oorzaak van de ramp is nooit volledig opgehelderd, en de schattingen van het aantal doden variëren sterk. Deze tragische gebeurtenis staat symbool voor de gevaren van oorlogsinfrastructuur in een ruig landschap.
1900 – Oprichting van het Groene Kruis

In 1900 is het Groene Kruis opgericht in Nederland, met als doel de volksgezondheid te verbeteren, vooral in landelijke gebieden. Het was een vereniging die zich richtte op de zorg voor zieken en gewonden, met name op het gebied van thuiszorg. Het Groene Kruis organiseerde cursussen in verpleging en verleende hulp aan mensen die geen toegang hadden tot medische zorg. Met de oprichting van wijkverpleging speelde de organisatie een belangrijke rol in de professionalisering van de gezondheidszorg. Later ging het Groene Kruis op in andere zorgorganisaties, maar de impact ervan is nog steeds merkbaar in de Nederlandse zorgstructuur.
Tekst gaat verder onder de video >>
1869 – Eerste verschijning van het Britse wetenschappelijk vakblad Nature

In 1869 verscheen voor het eerst het Britse wetenschappelijke vakblad Nature, opgericht door uitgever Alexander Macmillan. Het tijdschrift werd al snel een toonaangevend platform voor de publicatie van baanbrekend wetenschappelijk onderzoek. Nature bood wetenschappers een plek om hun ontdekkingen en theorieën met de wereld te delen, variërend van natuurkunde tot biologie. Het tijdschrift staat bekend om zijn strenge peer-reviewproces en publiceerde in de loop der tijd veel invloedrijke artikelen, waaronder baanbrekend werk van wetenschappers als Albert Einstein en Francis Crick. Tot op heden blijft Nature een van de meest prestigieuze wetenschappelijke tijdschriften ter wereld.
1944 – Vlissingen wordt bevrijd tijdens de Tweede Wereldoorlog

In november 1944 is Vlissingen bevrijd tijdens de Slag om de Schelde, een cruciale operatie in de Tweede Wereldoorlog. Geallieerde troepen, voornamelijk bestaande uit Canadese en Britse soldaten, voerden zware gevechten om de stad te bevrijden van de Duitse bezetting. Vlissingen was van strategisch belang vanwege haar ligging aan de Westerschelde, die toegang gaf tot de haven van Antwerpen. Na hevige gevechten, inclusief amfibische landingen en straatgevechten, werd de stad op 3 november bevrijd. Deze overwinning opende de weg voor de bevoorrading van de geallieerden in Noordwest-Europa.
Tekst gaat verder onder de video >>
Er is er één jarig hoera!

3 november is onder meer de geboortedag van:
- Vincenzo Bellini (1801 – 1835) Italiaans componist
- Trix van Brussel (1920 – 2019) Nederlands kinderboekenschrijfster
- Jim Cummings (1952) Amerikaans stemacteur
- Dolph Lundgren (1957) Zweeds acteur
- Charles Bronson (1921 – 2003) Amerikaans filmacteur
- Lois Smith (1930) Amerikaans actrice
- Leopold III (1901 – 1983) koning der Belgen
- Marit Slinger (1982) Nederlands musicalactrice
- Lale Gül (1997) Nederlands schrijfster
Feest- en gedenkdagen op 3 november

- Werelddag van de Man
- Geboortedag van Bahá’u’lláh – Bahá’í-geloof
- Dag van de Cultuur – Japan
- Onafhankelijkheidsdag (Cuenco) – Ecuador
- Onafhankelijkheidsdag – Micronesia
- Dag van de Overwinning – Maldiven
- Onafhankelijkheidsdag – Panama
- Onafhankelijkheidsdag – Dominica
- Sandwichdag
- Dag van het cliché
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.