Historie van Vandaag 20 december

In 1780 verklaarde Engeland de Republiek der Nederlanden de oorlog, wat het begin markeerde van de Vierde Engels-Nederlandse Oorlog. Deze oorlog had zijn wortels in handelsconflicten en rivaliteit op zee, waarbij vooral de Nederlandse steun aan de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd een breekpunt was. Engeland wilde de Nederlandse handel in de koloniën beperken en haar eigen maritieme macht versterken. De oorlog had verwoestende gevolgen voor de Nederlandse economie, die sterk afhankelijk was van overzeese handel. De nederlaag in 1784 leidde uiteindelijk tot een aanzienlijke vermindering van de macht en invloed van de Republiek. Hiermee markeerde de oorlog een periode van economische en politieke neergang voor Nederland in de internationale arena.

In 1951 werd voor het eerst elektriciteit geproduceerd uit kernenergie, een mijlpaal in de energietechnologie. Op 20 december slaagde het kleine Amerikaanse kernreactorteam bij de Experimental Breeder Reactor-I (EBR-I) in Idaho erin om 4 200-watt gloeilampen te laten branden. Deze succesvolle test markeerde het begin van kernenergie als een praktische energiebron. Kort daarna werden grotere reactoren ontwikkeld die stroom konden leveren aan hele gemeenschappen. Dit moment vormde de opmaat naar de ontwikkeling van commerciële kerncentrales wereldwijd.

In 1904 werd het Mount Wilson Observatorium opgericht in Californië, een locatie die vanwege de heldere lucht en gunstige weersomstandigheden ideaal was voor astronomische waarnemingen. Onder leiding van George Ellery Hale begon het observatorium baanbrekende studies van de zon en de sterren. Het observatorium huisvestte al snel enkele van de grootste telescopen ter wereld, waaronder de beroemde 60-inch telescoop, die in 1908 operationeel werd. Hier werden belangrijke ontdekkingen gedaan, zoals het bewijs dat het universum uitdijt. Mount Wilson werd een iconische plek in de astronomie en speelt nog steeds een belangrijke rol in ons begrip van het heelal.

Operatie Just Cause vond plaats in december 1989, toen de Verenigde Staten Panama binnenvielen met als doel dictator Manuel Noriega af te zetten. De operatie werd gerechtvaardigd door het Amerikaanse leger als een poging om de democratie in Panama te herstellen, de veiligheid van Amerikaanse burgers te waarborgen, en de drugshandel te bestrijden, aangezien Noriega betrokken was bij grootschalige drugshandel. De inval begon met luchtaanvallen en de inzet van duizenden Amerikaanse troepen. Na enkele dagen strijd werd Noriega gevangengenomen en naar de Verenigde Staten gebracht, waar hij werd veroordeeld voor drugshandel. De operatie leidde tot internationale controverse en werd kritisch bekeken vanwege de burgerlijke en infrastructurele schade in Panama.

In 1946 bezetten Franse troepen Hanoi, wat het begin markeerde van een langdurig conflict in Vietnam. Na de Tweede Wereldoorlog wilden de Fransen hun koloniale controle over Vietnam herstellen, ondanks de groeiende onafhankelijkheidsbeweging onder leiding van Ho Chi Minh. De bezetting leidde tot een confrontatie tussen de Franse strijdkrachten en het Viet Minh, wat het begin inluidde van de Eerste Indochinese Oorlog. De strijd om Hanoi was intens en symboliseerde de vastberadenheid van de Vietnamezen om onafhankelijkheid te verkrijgen. Dit conflict zou uiteindelijk leiden tot een breder, langdurig gevecht dat diepgaande gevolgen zou hebben voor zowel Vietnam als Frankrijk.

In 1924 was de vrijlating van Adolf Hitler uit de gevangenis, waar hij een straf van 9 maanden had uitgezeten na de mislukte Bierkellerputsch in München. Tijdens zijn gevangenschap in de gevangenis van Landsberg schreef hij het eerste deel van zijn boek Mein Kampf, waarin hij zijn ideologie en politieke plannen uiteenzette. Zijn vroege vrijlating, na een relatief korte straf voor hoogverraad, toonde de sympathieën van bepaalde rechterlijke kringen voor zijn nationalistische ideeën. Na zijn vrijlating besloot Hitler om de strategie van de NSDAP te veranderen en via legale politieke wegen de macht te verkrijgen. Zijn vrijlating markeerde het begin van zijn opmars in de Duitse politiek, die uiteindelijk leidde tot zijn aantreden als rijkskanselier in 1933.

De moord op Luis Carrero Blanco vond plaats op 20 december 1973 in Madrid en was een van de meest schokkende politieke aanslagen in de Spaanse geschiedenis. Carrero Blanco, premier van Spanje en een vertrouweling van dictator Francisco Franco, is gedood door een explosief dat onder de weg was geplaatst door de Baskische separatistische groepering ETA. Terwijl zijn auto door een straat in Madrid reed, is deze opgeblazen, waardoor de wagen metershoog de lucht in is geworpen. De dood van Carrero Blanco schokte het Spaanse regime en is vaak gezien als een katalysator in de overgang naar democratie na de dood van Franco. De aanslag benadrukte de toenemende spanningen in Spanje en de strijd voor onafhankelijkheid in de Baskische regio.

20 december is o.a. de geboortedag van:

• Samuel Esmeijer (1920 – 1944) Nederlands knokploegleider tijdens de Tweede Wereldoorlog
• Alice May (Alie de Vries) (1954) Nederlands zangeres en componiste
• Pierre Bokma (1955) Nederlands acteur
• Ridouan Taghi (1977) Nederlands-Marokkaans verdachte
• Soundos El Ahmadi (1981) Nederlands comédienne
• Dolores Leeuwin (1970) Nederlands presentatrice en actrice
• Max Blokzijl (1884 – 1946) Nederlands zanger en journalist

• Internationale Dag van de Menselijke Solidariteit
• Afschaffing slavernij – Réunion
• Oprichting SAR Macau – Macau
• Saturnalia