In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 19 januari die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 19 januari?
Op 19 januari 1915 werd een belangrijke stap gezet in de geschiedenis van verlichting toen het patent voor neonverlichting werd aangevraagd door Georges Claude en in 1942 werd Titus Brandsma gearresteerd door de nazi’s vanwege zijn verzet tegen het nationaalsocialisme. In 1990 verscheen de allereerste editie van AutoWeek in de winkels en in 2014 sloot cabaretier Seth Gaaikema zijn indrukwekkende carrière van 55 jaar af met een laatste optreden in de Stadsschouwburg in Groningen.
1915 – Patentaanvraag voor neonverlichting

In 1915 werd een belangrijke stap gezet in de geschiedenis van verlichting toen het patent voor neonverlichting werd aangevraagd door Georges Claude, een Franse ingenieur en uitvinder. Neonlampen maakten gebruik van edelgassen zoals neon, die oplichten wanneer ze aan elektrische stroom worden blootgesteld. Dit revolutionaire concept leidde tot een geheel nieuwe vorm van reclame, met felgekleurde lichtreclames die steden wereldwijd verfraaiden. Neonverlichting werd al snel een symbool van moderniteit en technologische vooruitgang. Vandaag de dag wordt neon nog steeds gewaardeerd, zowel voor zijn retro-esthetiek als voor zijn iconische rol in de geschiedenis van design en innovatie.
1942 – Arrestatie van Titus Brandsma

In 1942 werd Titus Brandsma, een Nederlandse priester, filosoof en verzetsheld, gearresteerd door de nazi’s vanwege zijn verzet tegen het nationaalsocialisme. Brandsma verzette zich openlijk tegen de verspreiding van nazi-ideeën en weigerde katholieke kranten te laten samenwerken met de bezetter. Na zijn arrestatie werd hij overgebracht naar verschillende concentratiekampen, waaronder Dachau, waar hij uiteindelijk op 26 juli 1942 werd vermoord. Zijn moed en principiële houding maakten hem een symbool van verzet en geloof. In 1985 werd hij door paus Johannes Paulus II zalig verklaard en in 2022 heilig verklaard. Zijn leven inspireert nog steeds velen wereldwijd.
1997 – Steve Fossett’s mislukte poging tot wereldwijde ballonvaart

In 1997 waagde de Amerikaanse miljonair en avonturier Steve Fossett een poging om als eerste solo met een ballon de wereld rond te reizen. Hij vertrok vol vertrouwen, uitgerust met de nieuwste technologieën, maar de tocht bleek een enorme uitdaging. Slechte weersomstandigheden en technische problemen dwongen hem uiteindelijk om zijn recordpoging vroegtijdig te staken. Ondanks deze tegenslag bleef Fossett vastberaden en deed hij later nog meerdere pogingen. Zijn avonturen inspireerden velen en vestigden de aandacht op de moed en het doorzettingsvermogen die nodig zijn voor dergelijke expedities. Hoewel de poging in 1997 mislukte, werd het een belangrijke stap in de geschiedenis van de ballonvaart.
2006 – NASA lanceert de ruimtesonde New Horizons

In 2006 lanceerde NASA de ruimtesonde New Horizons, een ambitieuze missie om de verste randen van ons zonnestelsel te verkennen. De sonde werd met een krachtige Atlas V-raket vanaf Cape Canaveral gelanceerd en was gericht op Pluto, de dwergplaneet die destijds weinig onderzocht was. Met een snelheid van meer dan 58.000 km/u brak New Horizons records als de snelste ruimtesonde ooit gelanceerd. Na een reis van bijna tien jaar bereikte de sonde in 2015 Pluto en leverde ongekende beelden en gegevens op. New Horizons markeert een mijlpaal in de ruimtevaart en breidde onze kennis van het Kuipergordelgebied enorm uit.
1990 – De eerste editie van AutoWeek ligt in de winkels

In 1990 verscheen de allereerste editie van AutoWeek in de winkels, waarmee een nieuw tijdperk voor autoliefhebbers in Nederland begon. Het blad richtte zich op actuele autonieuws, uitgebreide tests, en praktische tips voor automobilisten. AutoWeek wist al snel een vaste plek te veroveren in de schappen en werd hét tijdschrift voor liefhebbers van alles op vier wielen. De combinatie van diepgaande artikelen en toegankelijkheid maakte het tot een groot succes. Sindsdien is AutoWeek uitgegroeid tot een icoon in de Nederlandse autowereld, met zowel een trouwe lezersbasis als een sterke online aanwezigheid.
Tekst gaat verder onder de video >>
1983 – Overlijden van Ham, de chimpansee

In 1983 overleed Ham, de beroemde chimpansee die in 1961 de eerste hominide was die een suborbitale ruimtevlucht maakte. Ham werd getraind door NASA om knoppen te bedienen tijdens zijn vlucht in de Mercury-Redstone 2-capsule, waarmee hij aantoonde dat levende wezens eenvoudige taken in de ruimte konden uitvoeren. Zijn missie speelde een cruciale rol in de voorbereiding op de eerste bemande ruimtevluchten. Na zijn historische reis bracht Ham de rest van zijn leven door in dierentuinen, waar hij als een icoon van de ruimtevaart werd geëerd. Zijn overlijden markeerde het einde van een belangrijk hoofdstuk in de geschiedenis van dierlijke ruimtevluchten.
1997 – Ellen Wiegers pakt zilver op Europese shorttrackkampioenschappen in Malmö

In 1997 maakte de 16-jarige Ellen Wiegers indruk tijdens de Europese kampioenschappen shorttrack in Malmö, Zweden. Ze wist een prachtige zilveren medaille te behalen, waarmee ze niet alleen haar talent, maar ook haar vastberadenheid liet zien. Als een van de jongste deelnemers in het veld zette ze een prestatie neer die haar carrière een enorme boost gaf. Haar snelheid en techniek op het ijs maakten haar een voorbeeld voor andere jonge shorttrackers. Deze prestatie markeerde een belangrijk moment in de Nederlandse shorttrackgeschiedenis en benadrukte de opkomst van nieuw talent in de sport.
2014 – Seth Gaaikema neemt afscheid in Stadsschouwburg Groningen

In 2014 sloot cabaretier Seth Gaaikema zijn indrukwekkende carrière van 55 jaar af met een laatste optreden in de Stadsschouwburg in Groningen. Met zijn kenmerkende woordspelingen, scherpe humor en liefde voor taal wist hij generaties aan het lachen te maken en te ontroeren. Het afscheidsoptreden was een emotioneel moment, waarin hij terugblikte op zijn rijke carrière en zijn publiek nog eenmaal bedankte voor hun steun. Gaaikema, een meester in taal en satire, liet een blijvende indruk achter op het Nederlandse cabaret. Zijn afscheid markeerde het einde van een tijdperk en werd door velen als een waardig slotstuk van zijn artistieke leven ervaren.
Tekst gaat verder onder de video >>
Er is er één jarig hoera!

19 januari is onder meer de geboortedag van:
- Klaas Gubbels (1934) Nederlands kunstenaar
- Prinses Margriet (1943) Nederlands prinses
- Arjan Hut (1976) Fries schrijver, stadsdichter van Leeuwarden
- Loes Haverkort (1981) Nederlands actrice
- Erin Sanders (1991) Amerikaans actrice
- Dolly Parton (1946) Amerikaans countryzangeres en actrice
- Bert Natter (1968) Nederlands schrijver, uitgever en journalist
- Maurice Hofman (1971) Nederlands voetballer
Feestdagen op 19 januari

- Orthodox Driekoningen – Orthodox Christendom
- Wereld Religie Dag – Bahá’í-geloof
- Werelddag van de Migranten en Vluchtelingen
- Internationale Dag van de Sneeuw
- Koptisch Driekoningen – Koptisch Orthodoxe Kerk
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.