In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 17 oktober die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 17 oktober?
Op 17 oktober 1957 werd de dijk tussen Marken en het vasteland afgesloten. In 1973 werd een olie-embargo tegen Nederland ingesteld. Op 17 oktober 1979 ontving Moeder Teresa de Nobelprijs voor de Vrede. Daarnaast werd op deze datum in 1989 San Francisco getroffen door een aardbeving.
1957 – Dijk tussen Marken en het vasteland afgesloten

In 1957 werd de dijk tussen Marken en het vasteland afgesloten, wat een belangrijke stap was voor de veiligheid en bereikbaarheid van het voormalige eiland. Door de aanleg van de dijk werd Marken officieel een schiereiland, waardoor het beter beschermd werd tegen overstromingen en gemakkelijker bereikbaar werd voor verkeer. Deze verbinding zorgde ervoor dat de geïsoleerde gemeenschap zich beter kon ontwikkelen en economische activiteiten toenamen. De dijk speelde ook een rol in de bredere waterbeheersingsplannen van Nederland, zoals de Deltawerken, die na de Watersnoodramp van 1953 werden versneld. Vandaag de dag is de dijk een belangrijke toegangsweg voor zowel inwoners als toeristen.
1604 – Johannes Kepler ziet in het sterrenbeeld Slangendrager

In 1604 ontdekte de beroemde Duitse astronoom Johannes Kepler een supernova in het sterrenbeeld Slangendrager (Ophiuchus). Deze explosie, die zichtbaar was met het blote oog, was de laatste geregistreerde supernova in ons melkwegstelsel en staat nu bekend als “Keplers supernova.” Het verschijnsel was zo helder dat het enkele weken zichtbaar bleef, zelfs overdag. Kepler observeerde en bestudeerde de supernova uitgebreid, wat zijn wetenschappelijke werk verder versterkte. De resten van deze supernova worden vandaag nog steeds bestudeerd door moderne astronomen, die proberen meer te leren over de levenscyclus van sterren en de dynamiek van supernova-explosies.
Tekst gaat verder onder de video >>
1918 – Officiële stichting van Joegoslavië

In 1918 werd Joegoslavië officieel opgericht onder de naam “Koninkrijk van Serven, Kroaten en Slovenen,” na het uiteenvallen van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. Het nieuwe koninkrijk verenigde verschillende etnische groepen uit de Balkan onder één monarchie, met als doel de stabiliteit en eenheid in de regio te bevorderen. De oprichting was echter meteen een bron van spanningen, aangezien de diverse bevolkingsgroepen vaak verschillende belangen en verwachtingen hadden. Onder leiding van koning Peter I van Servië probeerde het land een nationale identiteit te vormen, maar etnische en politieke conflicten zouden het land nog decennialang teisteren. Joegoslavië zou uiteindelijk meerdere transformaties ondergaan voordat het in de jaren 1990 uiteenviel.
1973 – Olie-embargo tegen Nederland

In 1973 werd Nederland, samen met enkele andere westerse landen, getroffen door een olie-embargo opgelegd door de Arabische landen in reactie op hun steun aan Israël tijdens de Jom Kipoeroorlog. Dit leidde tot een acute energiecrisis in Nederland, waarbij de olieprijzen sterk stegen en benzine werd gerantsoeneerd. Om energie te besparen, werden maatregelen genomen zoals autoloze zondagen, waarbij de wegen leeg waren en mensen massaal gingen fietsen of wandelen. Het embargo benadrukte de afhankelijkheid van Nederland van buitenlandse olie en versnelde het debat over alternatieve energiebronnen. De crisis had diepe economische gevolgen, maar leidde ook tot een heroverweging van het Nederlandse energiebeleid.
Tekst gaat verder onder de video >>
1961 – Een massademonstratie in Parijs draait uit tot een bloedbad (200 doden)

In 1961 vond in Parijs een massademonstratie plaats van Algerijnse migranten die protesteerden tegen het Franse koloniale beleid en de avondklok die specifiek voor hen was ingesteld tijdens de Algerijnse Oorlog. Wat begon als een vreedzaam protest, eindigde in een bloedbad toen de Franse politie met extreem geweld ingreep. Naar schatting vielen er zo’n 200 doden, hoewel de exacte cijfers jarenlang werden verzwegen door de autoriteiten. Demonstranten werden doodgeslagen, in de Seine gegooid en verdronken. Het incident werd lange tijd genegeerd in de officiële geschiedschrijving, maar wordt tegenwoordig erkend als een van de bloedigste en meest controversiële episodes in de recente Franse geschiedenis.
1979 – Nobelprijs voor Moeder Teresa

In 1979 ontving Moeder Teresa de Nobelprijs voor de Vrede als erkenning voor haar onophoudelijke inzet voor de armen en zieken, vooral in de sloppenwijken van Calcutta, India. Als oprichtster van de Missionarissen van Naastenliefde had ze al decennialang gewerkt aan het verlichten van het lijden van de meest kwetsbare mensen, ongeacht hun religie of afkomst. Tijdens de prijsuitreiking benadrukte ze dat ware vrede begint met zorg en liefde voor de armen. Haar werk inspireerde miljoenen mensen wereldwijd om zich in te zetten voor naastenliefde en humanitaire hulp. Moeder Teresa werd daarmee een symbool van mededogen en dienstbaarheid.
1998 – Arrestatie van Pinochet

In 1998 werd de voormalige Chileense dictator Augusto Pinochet gearresteerd in Londen op basis van een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd door Spanje. Pinochet werd beschuldigd van mensenrechtenschendingen tijdens zijn regime (1973-1990), waaronder martelingen, verdwijningen en moorden op politieke tegenstanders. Zijn arrestatie markeerde een historisch moment, omdat het de eerste keer was dat een voormalige staatshoofd werd gearresteerd in een ander land voor misdaden tegen de menselijkheid. Hoewel Pinochet uiteindelijk niet werd uitgeleverd vanwege gezondheidsredenen, zette zijn arrestatie een precedent voor internationale gerechtigheid. Het zorgde ook voor nieuwe discussies over verantwoording voor misdaden van politieke leiders.
1989 – Aardbeving in San Francisco

In 1989 werd San Francisco getroffen door een zware aardbeving, bekend als de Loma Prieta-aardbeving, met een kracht van 7.1 op de schaal van Richter. De beving vond plaats op 17 oktober tijdens de World Series honkbalwedstrijd, wat bijdroeg aan de wereldwijde aandacht. Grote schade werd aangericht aan gebouwen, bruggen en snelwegen, waaronder de instorting van een deel van de Bay Bridge en de Cypress Freeway. De ramp leidde tot 63 doden, duizenden gewonden en aanzienlijke economische schade. Ondanks de verwoesting werd de wederopbouw snel opgepakt, en het incident zorgde voor verbeteringen in de aardbevingsbestendige infrastructuur in de regio.
Er is er één jarig hoera!

17 oktober is onder meer de geboortedag van:
- Simon Vestdijk (1898 – 1971) Nederlands schrijver
- Jerry Siegel (1914 – 1996) Amerikaans stripmaker
- Rita Hayworth (1918 – 1987) Amerikaans filmactrice en zangeres
- Eminem (1972) Amerikaans rapper
- Robert van der Horst (1984) Nederlands hockeyer
- René Dif (1967) Deens zanger van de groep Aqua
- Angéla Kramers (1960) Nederlands zangeres van de Dolly Dots
Feest- en gedenkdagen op 17 oktober

- Internationale Dag voor de Uitroeiing van Armoede
- Dag tegen Kanker – België
- Dag van Krachtenbundeling tegen Stofwisselingsziekten – Nederland
- Dessalines dag – Haïti
- Black Poetry Day – Verenigde Staten
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.