In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 17 december die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 17 december?
Op 17 december 1989 ging de allereerste aflevering van de Amerikaanse animatieserie The Simpsons in première en in 1903 slaagden de gebroeders Wright erin om de allereerste bemande, gemotoriseerde vlucht te maken. In 1962 opende Beate Uhse de allereerste seksshop, in 2003 maakte SpaceShipOne zijn eerste gemotoriseerde vlucht en in 1973 besloot de American Psychiatric Association (APA) om homoseksualiteit te schrappen uit de lijst van geestelijke afwijkingen.
1989 – De eerste aflevering van de The Simpsons

In 1989 ging de allereerste aflevering van de Amerikaanse animatieserie The Simpsons in première, wat het begin markeerde van een popcultuurfenomeen dat decennialang zou meegaan. De serie, gecreëerd door Matt Groening, volgt het dagelijks leven van de familie Simpson in het fictieve stadje Springfield. De satirische toon en scherpe humor, gecombineerd met herkenbare personages als Homer, Marge, Bart, Lisa en Maggie, maakten de serie al snel razend populair. The Simpsons werd geroemd om zijn humoristische commentaar op de Amerikaanse samenleving en cultuur. Met inmiddels duizenden afleveringen is het een van de langstlopende en meest invloedrijke animatieseries ooit. Tot op de dag van vandaag blijft de serie een geliefd onderdeel van de tv-wereld en inspireert het nieuwe generaties.
Tekst gaat verder onder de video >>
1903 – De Wrights maken een gemotoriseerde vlucht

In 1903 slaagden de gebroeders Wright, Orville en Wilbur, erin om de allereerste bemande, gemotoriseerde vlucht te maken. Deze historische gebeurtenis vond plaats op 17 december bij Kitty Hawk, North Carolina. Hun vliegtuig, de Wright Flyer, bleef 12 seconden in de lucht en legde een afstand van 36,5 meter af. Hoewel de vlucht kort was, markeerde het een doorbraak in de luchtvaartgeschiedenis. Dankzij hun doorzettingsvermogen en technische innovaties werd de basis gelegd voor de moderne luchtvaart. De prestatie van de Wrights inspireerde de wereld en toonde aan dat gecontroleerd vliegen met een motor mogelijk was.
1965 – Aankondiging van de mijnsluiting in Limburg

In 1965 kondigde de Nederlandse overheid de sluiting aan van de steenkoolmijnen in Limburg, een gebeurtenis die een grote impact had op de regio. De mijnbouw was decennialang een belangrijke bron van werkgelegenheid en had een centrale rol gespeeld in de economische en sociale structuur van Limburg. De sluiting werd echter noodzakelijk geacht vanwege de opkomst van goedkopere energiebronnen, zoals aardgas. Dit betekende het einde van een tijdperk en bracht veel onzekerheid voor de duizenden mijnwerkers en hun gezinnen. Om de overgang te vergemakkelijken, werden er plannen gemaakt voor economische herstructurering en het ontwikkelen van nieuwe werkgelegenheid. De mijnsluiting markeerde niet alleen een economisch keerpunt, maar ook een belangrijk cultureel verlies voor de regio.
Tekst gaat verder onder de video >>
1962 – Beate Uhse opent de eerste seksshop ter wereld

In 1962 opende Beate Uhse, een Duitse zakenvrouw en voormalig piloot, de allereerste seksshop (die zij “speciaalzaak voor huwelijkshygiëne”) ter wereld in Flensburg, Duitsland. Met deze gedurfde stap doorbrak ze taboes rondom seksualiteit en zette ze een belangrijke stap in de normalisatie van seksuele gezondheid en educatie. De winkel bood een discrete omgeving voor klanten om producten zoals voorlichtingsmateriaal, anticonceptiemiddelen en seksspeeltjes te kopen. Beate Uhse’s initiatief was revolutionair en leidde tot een nieuwe industrie waarin openheid over seksualiteit centraal stond. Haar seksshop werd een pionier voor de seksuele revolutie in Europa en vestigde haar naam als een baanbrekende ondernemer.
Tekst gaat verder onder de video >>
2003 – SpaceShipOne maakt zijn eerste gemotoriseerde vlucht

In 2003 maakte SpaceShipOne, het eerste commerciële ruimtevaartuig voor suborbitale vluchten, zijn eerste gemotoriseerde vlucht. Dit baanbrekende vliegtuig, ontwikkeld door het bedrijf Scaled Composites en onder leiding van ontwerper Burt Rutan, was ontworpen om de ruimte toegankelijker te maken voor particulieren. Op 17 december, precies 100 jaar na de eerste vlucht van de gebroeders Wright, steeg SpaceShipOne op en bereikte een hoogte van 21,3 kilometer. De vlucht markeerde een belangrijke stap in de commerciële ruimtevaart en inspireerde nieuwe ontwikkelingen in de ruimte-industrie. Uiteindelijk won SpaceShipOne de prestigieuze Ansari X-Prize in 2004, als eerste bemande, herbruikbare raket die tweemaal binnen 2 weken de ruimte bereikte.
Tekst gaat verder onder de video >>
1973 – Terreuraanslag op het vliegveld van Rome

In 1973 vond een terreuraanslag plaats op het vliegveld van Rome, waarbij meerdere aanvallers het vuur openden op passagiers en personeel. De aanslag werd uitgevoerd op de internationale luchthaven Leonardo da Vinci–Fiumicino en was gericht op een vliegtuig van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Pan Am. Bij deze tragische gebeurtenis kwamen tientallen mensen om het leven, en er vielen veel gewonden. De aanval schokte de wereld en zette de veiligheid op luchthavens wereldwijd hoog op de agenda. Dit incident markeerde een donkere periode in de geschiedenis van de luchtvaart en leidde tot verscherpte veiligheidsmaatregelen op vliegvelden.
1973 – Homoseksualiteit geschrapt uit lijst geestelijke afwijkingen

In 1973 besloot de American Psychiatric Association (APA) om homoseksualiteit te schrappen uit de lijst van geestelijke afwijkingen in de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Deze historische beslissing kwam na jaren van wetenschappelijk onderzoek en activisme en betekende een belangrijke doorbraak voor de acceptatie van de LGBTQ+-gemeenschap. Het verwijderen van homoseksualiteit uit de DSM was een grote stap in de richting van het erkennen van seksuele oriëntatie als een natuurlijk en gezond onderdeel van de menselijke diversiteit. Deze verandering hielp bij het verminderen van het stigma en inspireerde wereldwijd andere gezondheidsorganisaties om hetzelfde te doen. De beslissing van de APA in 1973 wordt vaak gezien als een cruciaal moment in de strijd voor LGBTQ+-rechten en gelijkheid.
Tekst gaat verder onder de video >>
1990 – Britse agent veroordeeld voor vergiftigd babyvoedsel

In 1990 werd een ex-politieman in Groot-Brittannië veroordeeld tot 17 jaar gevangenisstraf vanwege een schokkende afpersingszaak. De man had geprobeerd een levensmiddelenfabrikant te chanteren door scheermesjes, spijkers en rattengif in potjes babyvoeding te stoppen en dreigde deze in de verkoop te laten gaan. Dit veroorzaakte een golf van angst en bezorgdheid bij het publiek, vooral onder ouders. De zaak bracht ernstige veiligheidsrisico’s binnen de voedselindustrie aan het licht en leidde tot strengere controlemaatregelen. De veroordeling betekende een overwinning in de strijd tegen criminele bedreigingen in de voedingssector en herinnerde bedrijven en consumenten aan het belang van voedselveiligheid.
1964 – REM-eiland ontruimd door de politie

In 1964 werd het beruchte REM-eiland, een kunstmatig platform voor de kust van Noordwijk, door de politie ontruimd. Vanaf dit platform zond de commerciële piratenzender Radio en Televisie Noordzee illegaal programma’s uit, wat in strijd was met de Nederlandse wetgeving. De overheid zag de ongecontroleerde uitzendingen als een bedreiging voor het staatsmonopolie op radio- en televisie-uitzendingen. Op 17 december voerden politie en marine een operatie uit om het platform te bezetten en de uitzendingen te stoppen. De ontruiming leidde tot een debat over de toekomst van commerciële omroepen in Nederland. Het REM-eiland werd later een symbool voor de strijd om vrije media en droeg indirect bij aan de legalisering van commerciële televisie.
Er is er één jarig hoera!

17 december is o.a. de geboortedag van:
- Yvonne Keuls (1931 – 2025) Nederlands schrijfster
- Jorge Mario Bergoglio (Paus Franciscus) (1936) 266e bisschop van Rome
- Antonius Nieuwenhuisen (1894 – 1944) Nederlands verzetsstrijder
- Johannes van der Giessen (1899 – 2008) oudste man van Nederland
- Toon Hermans (1916 – 2000) Nederlands cabaretier, zanger en dichter
- Vera van Pol (1993) Nederlands turnster
- Kasper van Kooten (1971) Nederlands acteur en muzikant
- Jackie Groenen (1994) Nederlands voetbalster
- Donny Roelvink (1997) Nederlands model en acteur
Feest- en gedenkdagen op 17 december

- Dag van de Koerdische Vlag – Irak
- Verjaardag Boeddha Amitabha – China
- Saturnalia
- Internationale Dag tegen Geweld tegen Sekswerkers
- Nationale Dag – Bhutan
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.