Historie van Vandaag 16 november

In 1945 is de UNESCO (Organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur) opgericht in Londen. Op 16 november 1945 kwamen vertegenwoordigers van 44 landen bijeen om een organisatie op te richten die wereldwijd zou werken aan het bevorderen van vrede en veiligheid door middel van samenwerking op het gebied van onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie. De oprichting van UNESCO was een reactie op de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog, met als doel toekomstige oorlogen te voorkomen door culturele en intellectuele samenwerking tussen naties te bevorderen.

In 1907 werd Oklahoma officieel de 46e staat van de Verenigde Staten. Op 16 november 1907 ondertekende president Theodore Roosevelt de wet die de opname van Oklahoma in de Unie bevestigde. Voordat het een staat werd, stond het gebied bekend als Indian Territory en werd het bevolkt door inheemse Amerikaanse stammen die erheen waren gedwongen te verhuizen tijdens de Trail of Tears. De toetreding van Oklahoma was een belangrijke gebeurtenis in de groei van de Verenigde Staten en markeerde de integratie van diverse gemeenschappen in het nieuwe staatsbestel.

In 1904 kreeg de Britse wetenschapper John Ambrose Fleming het patent op de radiobuis, ook bekend als de Flemingklep. Deze uitvinding, een vacuümbuis met twee elektroden, maakte het mogelijk om elektrische signalen te versterken en om te zetten, wat cruciaal was voor de ontwikkeling van radio’s en andere elektronische apparaten. De radiobuis vormde de basis van moderne elektronica en maakte draadloze communicatie veel betrouwbaarder. Fleming’s uitvinding legde daarmee de grondslag voor toekomstige technologische doorbraken in de communicatie- en elektronicawereld.

In 1950 kondigde president Harry S. Truman een nationale energiecrisis aan in de Verenigde Staten, grotendeels veroorzaakt door de Koreaanse Oorlog en de toenemende vraag naar olie en steenkool. Op 16 november 1950 nam Truman drastische maatregelen, waaronder de noodzaak om energie te rantsoeneren en de productie te verhogen, omdat de oorlogsinspanningen de Amerikaanse energievoorziening onder druk zetten. Deze crisis leidde tot een breed debat over het energiebeleid en de noodzaak om alternatieve energiebronnen te ontwikkelen, iets dat in de decennia daarna steeds belangrijker zou worden.

In 1951 vond het incident Kneppelfreed plaats in Leeuwarden. Op 16 november 1951 kwamen honderden Friezen bijeen bij het gerechtshof om te protesteren tegen de veroordeling van de Friese schrijver en journalist Fedde Schurer. Schurer werd beschuldigd van smaad na kritiek op de rechterlijke macht over een kwestie met het Fries als officiële taal. De situatie liep uit de hand toen de politie de menigte met wapenstokken uiteen dreef, vandaar de naam “Kneppelfreed” (Knuppelvrijdag). Dit incident leidde tot een groter bewustzijn en acceptatie van de Friese taal binnen Nederland.

In 1959 ging de musical The Sound of Music in première op Broadway, gecomponeerd door Richard Rodgers en met teksten van Oscar Hammerstein II. Het verhaal is gebaseerd op de memoires van Maria von Trapp en speelt zich af tegen de achtergrond van de opkomst van het nazisme in Oostenrijk. De musical was meteen een succes en diende later als basis voor de iconische filmversie uit 1965, waarin Julie Andrews de hoofdrol speelde. De film werd een van de meest geliefde films aller tijden en won vijf Oscars, waaronder die voor Beste Film.

In 1918, na het einde van de Eerste Wereldoorlog en de ineenstorting van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk, werd de Democratische Republiek Hongarije uitgeroepen. Op 16 november 1918 kondigde de Hongaarse leider Mihály Károlyi de oprichting van de republiek aan. Dit markeerde het begin van een korte, maar belangrijke periode in de Hongaarse geschiedenis, waarin het land probeerde zich te herstructureren als een moderne democratie na eeuwen van Habsburgse overheersing. Ondanks de hoop op politieke hervormingen zou de nieuwe republiek slechts kort bestaan, voordat Hongarije in 1919 een communistische raadrepubliek werd.

In 1969 kwam het beruchte My Lai-bloedbad uit de Vietnamoorlog aan het licht. Op 16 maart 1968 hadden Amerikaanse soldaten van de Charlie-compagnie van de 23e Infanteriedivisie in het dorp My Lai meer dan 500 Vietnamese burgers, waaronder vrouwen, kinderen en ouderen, vermoord. Het bloedbad werd aanvankelijk geheim gehouden, maar in november 1969 onthulde journalist Seymour Hersh het verhaal aan het publiek, wat leidde tot grote verontwaardiging wereldwijd. Het My Lai-bloedbad werd een symbool van de gruwelen van de Vietnamoorlog en de morele dilemma’s waarmee Amerikaanse troepen werden geconfronteerd.

16 november is onder meer de geboortedag van:

• Anton Koolhaas (1912 – 1992) Nederlands auteur
• Mies Hagens (1916 – 2019) Nederlands actrice
• Arie Haan (1948) Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• Martin Perels (1960 – 2005) Nederlands acteur
• Arie Slob (1961) Nederlands politicus
• Eric Dikeb (1970) Nederlands presentator en dj
• Jai Wowor (1997) Nederlands zanger (B-Brave)
• Hannah Mae (Hannah Schoonbeek) (1998) Nederlands singer-songwriter

• Intocht Sinterklaas – Nederland
• Internationale Dag van de Verdraagzaamheid
• Olifantenfestival Surin – Thailand
• Dag van de Vlag (Sint Eustatius) – Nederland
• Dag van de IJslandse Taal – IJsland
• Moederdag – Noord-Korea
• Om Touk (Waterfestival) – Cambodja
• Trouw-Aan-Jezelf-Dag – Nederland