Historie van Vandaag 15 oktober

In 1909 vond er een explosie plaats bij het opruimen van een wrak voor de kust van Katwijk. Het wrak bevatte een lading picrinezuur, een explosieve stof die destijds veel werd gebruikt in de munitie-industrie. Tijdens de werkzaamheden ontplofte de lading onverwacht, wat leidde tot een grote explosie. Gelukkig vielen er geen dodelijke slachtoffers, maar de schokgolf was kilometers ver te voelen. Het incident zorgde voor veel opschudding in de regio en leidde tot strengere veiligheidsmaatregelen bij het omgaan met gevaarlijke stoffen.

In 1582 werd de Gregoriaanse kalender ingevoerd door paus Gregorius XIII om de onnauwkeurigheden van de Juliaanse kalender te corrigeren. De Juliaanse kalender liep namelijk elk jaar ongeveer 11 minuten achter op het zonnejaar, waardoor de seizoenen langzaam verschoven. Om dit probleem op te lossen, werden tien dagen overgeslagen: op 4 oktober 1582 volgde meteen 15 oktober. Niet alle landen namen de hervorming meteen over; katholieke landen zoals Spanje, Italië en Frankrijk adopteerden de kalender snel, terwijl protestantse en orthodoxe landen pas veel later volgden. Deze kalender wordt tegenwoordig wereldwijd gebruikt.

In 1815 werd Napoleon Bonaparte definitief verbannen na zijn nederlaag in de Slag bij Waterloo. Na jaren van heerschappij en oorlogen in heel Europa, werd hij gevangengenomen en naar het afgelegen eiland Sint-Helena in de Atlantische Oceaan gestuurd. Daar bracht hij de laatste zes jaar van zijn leven door, geïsoleerd van de wereld en zijn voormalige macht. De verbanning van Napoleon markeerde het einde van het Napoleontische tijdperk en leidde tot een periode van relatieve rust en herstel in Europa. Hij stierf op Sint-Helena in 1821.

In 1883 werd het imposante Brusselse Justitiepaleis officieel ingehuldigd. Dit monumentale gebouw, ontworpen door de Belgische architect Joseph Poelaert, is een van de grootste gerechtsgebouwen ter wereld. De bouw duurde zeventien jaar en symboliseerde de macht en grandeur van de Belgische staat in die tijd. Het paleis, met zijn kenmerkende koepel, domineert de skyline van Brussel en is sindsdien een belangrijk symbool van gerechtigheid in België. De inhuldiging werd bijgewoond door prominente figuren en markeerde een belangrijke gebeurtenis in de Belgische architectuurgeschiedenis.

In 1889 is het Centraal Station van Amsterdam officieel geopend, een belangrijk moment in de ontwikkeling van het openbaar vervoer in Nederland. Het station, ontworpen door de Nederlandse architect Pierre Cuypers, staat bekend om zijn indrukwekkende neorenaissance-architectuur. Gelegen op drie kunstmatige eilanden in het IJ, is het station een cruciale verbinding tussen de stad en de rest van het land. De opening markeerde ook de groeiende rol van de spoorwegen in het faciliteren van handel en reizen. Tot op de dag van vandaag is het een van de drukste en belangrijkste stations van Nederland.

In 1917 is de beroemde Nederlandse danseres en vermeende spionne Mata Hari geëxecuteerd in Frankrijk. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is zij beschuldigd van spionage voor Duitsland, wat volgens de Franse autoriteiten leidde tot de dood van duizenden soldaten. Hoewel de bewijzen tegen haar twijfelachtig zijn, is ze na een omstreden proces ter dood veroordeeld. Op 15 oktober 1917 is ze gefusilleerd door een vuurpeloton nabij Parijs. Tot op de dag van vandaag blijft haar verhaal omringd door mysterie en controverses, wat haar tot een legendarisch figuur maakt.

In 2002 is Prins Claus, de echtgenoot van Koningin Beatrix, bijgezet in de grafkelder van de Nieuwe Kerk in Delft. Na zijn overlijden op 6 oktober werd hij met een plechtige uitvaart herdacht, waarbij leden van de Koninklijke Familie en veel internationale gasten aanwezig waren. De bijzetting in Delft, een traditie voor de Nederlandse monarchie, markeerde een belangrijk moment van rouw voor het Nederlandse volk. Prins Claus, geliefd vanwege zijn inzet voor ontwikkelingssamenwerking en zijn bescheiden, sympathieke karakter, is op waardige wijze geëerd. Zijn rustplaats bevindt zich naast andere leden van het Huis Oranje-Nassau.

In 1990 is Mikhail Gorbatsjov bekroond met de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn inspanningen om de Koude Oorlog vreedzaam te beëindigen. Als leider van de Sovjet-Unie introduceerde hij hervormingen zoals glasnost en perestrojka, die de weg vrijmaakten voor meer openheid en economische herstructurering. Zijn diplomatieke aanpak leidde tot een vermindering van nucleaire spanningen en de hereniging van Duitsland. Hoewel hij in eigen land weerstand ontmoette, is hij wereldwijd gezien als een symbool van vrede en verandering. De prijs erkende zijn cruciale rol in het transformeren van de internationale betrekkingen in een tijd van grote politieke verschuivingen.

15 oktober is onder meer de geboortedag van:

• Friedrich Nietzsche (1844 – 1900) Duits filosoof
• Albert Heijn (1865 – 1945) Nederlands ondernemer
• Susan Visser (1965) Nederlands actrice
• Ilse Huizinga (1966) Nederlands jazzzangeres
• Hendrik van Nassau (1550 – 1574) jongste broer van Willem van Oranje
• Tito Jackson (1953 – 2024) Amerikaans zanger en lid van de Jackson 5
• Lil’ Kleine (1994) Nederlands rapper en acteur
• Sarah Ferguson (1959) hertogin van York, ex-vrouw van de Britse prins Andrew
• Horace Cohen (1971) Nederlands acteur
• Daniël Arends (1979) Nederlands cabaretier

• Internationale Dag van het Handen Wassen
• Dag van de Evacuatie – Tunesië
• Dag ter ere van wijlen koning Norodom Sihanouk – Cambodja
• Moederdag – Malawi
• Dag van de Witte Stok