Historie van Vandaag 14 december

Op 14 december 1911 bereikte de Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen als eerste mens de geografische Zuidpool. Samen met zijn teamgenoten overwon hij extreme omstandigheden en legde ze honderden kilometers door de ijzige wildernis af. Amundsen had een zorgvuldige strategie ontwikkeld en zich goed voorbereid op het barre klimaat, met behulp van honden om de slede te trekken en zorgvuldig geplande routes. Deze expeditie markeerde een triomf in de geschiedenis van de poolreizen en zette Noorwegen op de kaart als pionier in de ontdekkingswereld.

In 1972 zorgde het personage Barend Servet, gespeeld door IJf Blokker, voor veel ophef in Nederland met zijn humor en satire in De Fred Haché Show en Barend is weer bezig. Eén scène werd bijzonder berucht: een interview met een vrouw die opvallend veel op koningin Juliana leek, terwijl ze spruitjes schoonmaakte. Deze scène, waarin de koninklijke dubbelganger zich met alledaagse taken bezighield, zette de toon voor de gedurfde en provocerende stijl van het programma. Het beeld van een “koningin” in zo’n huiselijke situatie riep gemengde reacties op en werd een van de bekendste momenten uit de Nederlandse televisiegeschiedenis. Deze scène leidt tot Kamervragen en bijna tot het afnemen van zendtijd van de VPRO door de toenmalige Minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, P.J. Engels.

In 1977 vond de première van Saturday Night Fever plaats, een film die een icoon werd van de discocultuur en de jaren zeventig. Met John Travolta in de hoofdrol als de dansende Tony Manero, wist de film het leven van de arbeidersklasse in New York en de opkomst van de discoscene op een indringende manier vast te leggen. De soundtrack van de Bee Gees werd legendarisch en bracht talloze hits voort, zoals “Stayin’ Alive” en “Night Fever.” De combinatie van meeslepende muziek en intense dansscènes maakte de film wereldwijd populair. Saturday Night Fever werd meer dan een film; het werd een cultureel fenomeen dat de mode, muziek en dansstijlen van een generatie beïnvloedde.

In 2003 opende het legendarische operahuis La Fenice in Venetië opnieuw zijn deuren na een verwoestende brand in 1996. Deze heropening markeerde het einde van jaren van zorgvuldige restauratie, waarbij het theater in zijn oorspronkelijke grandeur werd hersteld. La Fenice, wat “de Feniks” betekent, deed zijn naam eer aan door opnieuw op te rijzen uit de as. De heropening werd gevierd met een galaconcert, waarbij wereldberoemde artiesten optraden en de sfeer doordrenkt was van emotie en trots. Dit moment werd niet alleen een viering van de herbouw, maar ook van de rijke Venetiaanse cultuur en de onverwoestbare kracht van de kunst.

Op 14 december 2012 vond een tragische schietpartij plaats op de Sandy Hook basisschool in Newtown, Connecticut. Een gewapende dader schoot 20 jonge kinderen en 6 medewerkers dood, wat diepe schokgolven door de Verenigde Staten en de rest van de wereld zond. Deze tragedie bracht de kwetsbaarheid van scholen en de ernst van wapengeweld in Amerika opnieuw in beeld. De gebeurtenis leidde tot intens debat over wapenwetten en de veiligheid op scholen, waarbij velen opriepen tot strengere maatregelen. Voor de nabestaanden en de gemeenschap van Newtown blijft het verlies groot, en de herinnering aan deze gebeurtenis drukt zwaar op de Amerikaanse samenleving.

In 1900 publiceerde de Duitse natuurkundige Max Planck zijn baanbrekende studie over kwantummechanica, waarmee hij de basis legde voor een geheel nieuw vakgebied in de natuurkunde. Planck introduceerde het idee dat energie niet continu is, maar in discrete hoeveelheden of “kwanta” wordt overgedragen. Zijn bevindingen, bekend als het kwantumhypothese, verklaarden enkele onopgeloste problemen in de straling van zwarte lichamen en veranderden fundamenteel ons begrip van de subatomaire wereld. Deze theorie was het begin van de kwantumfysica, die later door wetenschappers als Albert Einstein en Niels Bohr verder werd ontwikkeld.

In 1967 slaagde de Amerikaanse biochemicus Arthur Kornberg erin om als eerste een kunstmatig virus, bekend als ΦX174, samen te stellen. Dit virus, dat normaal bacteriën infecteert, werd volledig in het laboratorium opgebouwd, wat een doorbraak betekende in de moleculaire biologie en genetica. Kornbergs prestatie toonde aan dat het mogelijk was om genetisch materiaal in zijn geheel na te bootsen, een vooruitgang die grote implicaties had voor de biotechnologie en medische wetenschap. Dit werk legde de basis voor toekomstige ontwikkelingen in genetische manipulatie en de synthese van leven op moleculair niveau.

In december 1975 kwam een einde aan de treinkaping bij Wijster, een dramatische gebeurtenis in de Nederlandse geschiedenis. Zuid-Molukse jongeren hadden op 2 december een trein bij het Drentse dorpje Wijster gekaapt om aandacht te vragen voor hun zaak en de onafhankelijkheid van de Zuid-Molukken. Tijdens de kaping werden drie gijzelaars om het leven gebracht, wat een diepe indruk maakte op de Nederlandse samenleving. Na twaalf dagen onderhandelingen en een gespannen situatie gaven de kapers zich op 14 december over. De gebeurtenis leidde tot veel discussie over integratie, activisme en de verhouding van Nederland met de Zuid-Molukse gemeenschap.

14 december is onder meer de geboortedag van:

• Johanna Kruit (1940) Nederlands jeugdboekenschrijfster
• Gerard (van het) Reve (1923 – 2006) Nederlands schrijver en dichter
• Steffen Morrison (1978) Nederlands soulzanger en liedjesschrijver
• Ernst Kuipers (1959) Nederlands medicus, hoogleraar, universiteitsbestuurder en politicus
• Natascha McElhone (1969) Engels actrice
• Dirk Jan de Geer (1870 – 1960) Nederlands politicus
• Antonio Giovinazzi (1993) Italiaans autocoureur
• Jurre Otto (1998) Nederlands zanger

• Unduvap Poya – Sri Lanka
• Dag van de Aap