Historie van Vandaag 10 december

In 1906 ontving de Amerikaanse president Theodore Roosevelt de Nobelprijs voor de Vrede, waarmee hij de eerste zittende president werd die deze eer te beurt viel. Hij werd beloond voor zijn bemiddeling in het Russisch-Japanse conflict, dat twee jaar eerder met het Verdrag van Portsmouth ten einde kwam. Roosevelt speelde een cruciale rol in het samenbrengen van beide partijen aan de onderhandelingstafel, waarmee hij het gewelddadige conflict succesvol beëindigde. Zijn inspanningen markeerden een belangrijke stap in de internationale diplomatie en onderstreepten zijn visie op de rol van Amerika als wereldmacht. Roosevelt zelf zag zijn prijs als een bevestiging van zijn overtuiging dat vrede hand in hand gaat met rechtvaardigheid en daadkrachtige tussenkomst.

In 1901 vond de allereerste Nobelprijsuitreiking plaats, waarmee de visie van Alfred Nobel werkelijkheid werd. De prijzen, die bedoeld waren om buitengewone prestaties in wetenschap, literatuur en vrede te belonen, werden uitgereikt in Stockholm en Oslo. De eerste winnaars waren onder andere Wilhelm Röntgen, die de Nobelprijs voor Natuurkunde kreeg voor zijn ontdekking van röntgenstralen, en Henry Dunant, oprichter van het Rode Kruis, die de Nobelprijs voor de Vrede won. Deze ceremonie markeerde het begin van een jaarlijks evenement dat wereldwijd erkend wordt als een symbool van uitmuntendheid en humaniteit. De Nobelprijsuitreiking groeide al snel uit tot een van de meest prestigieuze onderscheidingen in de wereld.

In 1799 werd Frankrijk het eerste land ter wereld dat het metrisch stelsel invoerde, een revolutionaire stap naar uniforme meeteenheden. Dit nieuwe systeem, gebaseerd op wetenschappelijke principes en natuurlijke constanten, moest een einde maken aan de vele lokale en vaak verwarrende meeteenheden die door het land heen werden gebruikt. Het metrisch stelsel zorgde voor een gestandaardiseerde manier van meten, wat handel, wetenschap en industrie aanzienlijk vereenvoudigde. De invoering ervan paste in de Verlichting en de idealen van de Franse Revolutie, die streefden naar gelijkheid en rationaliteit. Frankrijk gaf met deze maatregel het startsein voor de wereldwijde adoptie van een universeel meetsysteem.

In 1945 werd Nederland een van de oprichters van de Verenigde Naties, een internationale organisatie die werd opgericht om vrede, veiligheid en samenwerking wereldwijd te bevorderen na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog. Nederland sloot zich aan met de overtuiging dat samenwerking tussen landen essentieel was om toekomstige conflicten te voorkomen. Het lidmaatschap bood Nederland de kans om actief bij te dragen aan het bevorderen van mensenrechten, economische ontwikkeling en internationale rechtspraak. Vooral op het gebied van internationaal recht speelde Nederland een belangrijke rol, met het Internationaal Gerechtshof in Den Haag als symbool van zijn inzet voor rechtvaardigheid. Door toe te treden tot de VN bevestigde Nederland zijn positie als een betrokken, vredelievende natie op het wereldtoneel.

In 1988 ontdekten Amerikaanse astronomen voor het eerst een planeet buiten ons zonnestelsel, wat een mijlpaal betekende in de astronomie en de zoektocht naar buitenaards leven. De ontdekking, gedaan met behulp van geavanceerde telescopen en nauwkeurige metingen, bracht een nieuw tijdperk in de ruimtewetenschap teweeg. Deze exoplaneet, die om een verre ster draait, bevestigde dat planeten niet alleen in ons eigen zonnestelsel voorkomen. Hoewel de detectiemethoden in die tijd nog beperkt waren, inspireerde de ontdekking verdere innovaties en leidde het tot een golf van exoplanetenonderzoek. Inmiddels zijn duizenden exoplaneten geïdentificeerd, maar deze eerste vondst blijft een historisch hoogtepunt.

In 1997 werd de hogesnelheidslijn (HST) tussen Brussel en Parijs officieel ingehuldigd, wat een nieuwe fase in Europees treinverkeer markeerde. Deze verbinding bracht de twee hoofdsteden dichter bij elkaar, met reistijden van slechts anderhalf uur, wat een grote verbetering was ten opzichte van traditionele treinreizen. De HST-lijn symboliseerde een grotere Europese verbondenheid en bood een duurzaam alternatief voor korte afstandsvluchten. Het succes van deze lijn stimuleerde de uitbreiding van hogesnelheidstreinen in heel Europa en versterkte de positie van het spoorvervoer als efficiënte en milieuvriendelijke reismethode. Voor zowel zakenreizigers als toeristen werd de HST-lijn al snel een populaire keuze vanwege de snelheid, het comfort en de betrouwbaarheid.

In 1926 ontving de Duitse ingenieur Edmund Germer een octrooi op de fluorescentielamp, beter bekend als de tl-lamp. Deze innovatieve lamp werkte op een volledig ander principe dan de klassieke gloeilamp, waarbij een gasontlading door fluorescentie licht produceerde in plaats van warmte. Germers uitvinding bood een veel efficiëntere manier om licht te genereren, wat vooral waardevol was voor grote ruimtes en industriële toepassingen. Zijn werk legde de basis voor de ontwikkeling van moderne verlichtingstechnologieën, die in de daaropvolgende decennia wereldwijd toegepast zouden worden. De tl-lamp was niet alleen duurzamer, maar bood ook een stap richting energiezuinige verlichtingsoplossingen die nog steeds worden gebruikt.

10 december is onder meer de geboortedag van:

• Martijn Nieuwerf (1966) Nederlands acteur
• Leontine Ruiters (1967) Nederlands televisiepresentatrice
• Johan Toonstra (1950) Nederlands voetballer
• Annie Bos (1886 – 1975) Nederlands actrice
• John de Wolf (1962) Nederlands voetballer
• Mieke Stemerdink (1963) Nederlands zangeres
• Stef Blok (1964) Nederlands politicus
• Maurice Huismans (1973) Nederlands DJ en producer
• Kiki Bertens (1991) Nederlands tennisster

• Uitreiking Nobelprijzen – Noorwegen, Zweden
• Dag van de Mensenrechten
• Dag van de Kleine Schrijver – Nederland
• Dag van de Dierenrechten
• Dag van de Grondwet – Thailand
• Overwinning op IS – Irak
• Stichting van de MPLA-Partij van de Arbeid – Angola