In Historie van Vandaag geven wij aandacht aan gebeurtenissen op 1 oktober die vroeger hebben plaatsgevonden. Mooie, treurige en bijzondere momenten uit het verleden, die wij ons misschien nog wel herinneren. (Her)ken jij ze?
Wat is er gebeurd op 1 oktober?
Op 1 oktober 1949 onthulde Juliana een monument, en in 1949 werd de Volksrepubliek China uitgeroepen. de eerste Taptoe werd uitgebracht in 1953, en in 1964 vond de eerste uitzending van Nederland 2 plaats. Andere belangrijke gebeurtenissen zijn Muhammad Ali’s overwinning in de Thrilla in Manila in 1975, de eerste KLM-vlucht naar Nederlands-Indië in 1924, en de start van de soapserie “Goede Tijden, Slechte Tijden” in 1990.
1949 – Koningin Juliana onthult monument voor slachtoffers van de Razzia van Putten

Op 1 oktober 1949 onthulde Koningin Juliana een monument in Putten ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de razzia die op 1 en 2 oktober 1944 door de nazi’s werd uitgevoerd. Tijdens deze vergeldingsactie werden bijna 600 mannen uit het dorp gedeporteerd naar concentratiekampen, waarvan slechts een klein aantal terugkeerde. Het monument symboliseert het diepe verdriet en de leegte die deze gebeurtenis achterliet in de gemeenschap. Juliana’s aanwezigheid benadrukte het nationale belang van het herdenken van de gruweldaden uit de oorlog. Tot op de dag van vandaag blijft het monument een belangrijke plaats van herinnering en bezinning voor Putten en Nederland.
Tekst gaat verder onder de video >>
1949 – Volksrepubliek China

In 1949 werd de Volksrepubliek China officieel uitgeroepen door Mao Zedong, waarmee een einde kwam aan decennia van burgeroorlog tussen de nationalisten en de communisten. De communistische partij nam de macht over na de nederlaag van de nationalisten, die zich terugtrokken naar Taiwan. Deze gebeurtenis markeerde een belangrijke verschuiving in de geopolitieke verhoudingen, omdat China zich vanaf dat moment sterk begon te oriënteren op communistische ideologie, gesteund door de Sovjet-Unie. De oprichting van de Volksrepubliek leidde tot ingrijpende hervormingen, waaronder collectivisatie van landbouw en industrie. Het nieuwe regime onder Mao had een diepe invloed op de Chinese samenleving en de wereldpolitiek.
1953 – Het jeugdtijdschrift Taptoe verschijnt voor het eerst

In 1953 verscheen het jeugdtijdschrift Taptoe voor het eerst in Nederland, gericht op kinderen tussen de 8 en 12 jaar. Het blad combineerde educatieve artikelen met strips, puzzels en verhalen, en werd al snel populair onder jonge lezers. Taptoe was bedoeld om kinderen op een speelse manier kennis te laten maken met onderwerpen zoals wetenschap, geschiedenis en cultuur. Het tijdschrift onderscheidde zich door zijn kleurrijke illustraties en interactieve opzet. Taptoe bleef vele decennia een geliefd onderdeel van de Nederlandse jeugd, tot het uiteindelijk in 2016 ophield te bestaan.
1964 – De 1e uitzending van Nederland 2

In 1964 vond de eerste uitzending van Nederland 2 plaats, waarmee Nederland een tweede televisiekanaal kreeg naast Nederland 1. Dit nieuwe kanaal bood meer ruimte voor verschillende omroepen om programma’s uit te zenden, waardoor het medialandschap diverser werd. Nederland 2 richtte zich op een breder aanbod van cultuur, actualiteit en educatie, en bood een alternatief voor de populaire programmering op Nederland 1. Deze uitbreiding speelde in op de groeiende vraag naar televisie en het veranderende kijkgedrag van de Nederlandse bevolking. De komst van Nederland 2 markeerde een belangrijk moment in de ontwikkeling van de Nederlandse televisie.
1975 – Ali wint de Thrilla in Manila

In 1975 vond een van de meest legendarische bokswedstrijden ooit plaats: de “Thrilla in Manila”, tussen Muhammad Ali en Joe Frazier. Het was de derde en laatste confrontatie tussen de twee rivalen, en het gevecht werd een uitputtingsslag van 14 rondes in de verzengende hitte van de Filippijnen. Beide vechters gaven alles, maar uiteindelijk gaf Frazier’s hoek op, waardoor Ali de overwinning behaalde. Ali noemde het later het zwaarste gevecht van zijn carrière, waarin hij op het punt stond op te geven. Deze historische strijd cementeerde Ali’s status als een van de grootste bokskampioenen aller tijden.
1924 – De eerste vlucht KLM naar Nederlands-Indië van Schiphol

In 1924 vertrok de eerste intercontinentale commerciële vlucht van de KLM van Schiphol naar Batavia (het huidige Jakarta) in Nederlands-Indië. Deze historische vlucht markeerde het begin van een belangrijke luchtverbinding tussen Europa en Zuidoost-Azië. Het vliegtuig, een Fokker F.VII, legde de lange afstand van ruim 15.000 kilometer af in meerdere etappes en deed er ruim twee weken over om de eindbestemming te bereiken. Deze prestatie was een technisch hoogstandje en versterkte de reputatie van de KLM als pionier in de luchtvaart. De vlucht legde de basis voor verdere commerciële luchtvaartontwikkelingen op intercontinentale routes.
1990 – Goede Tijden, Slechte Tijden begint

In 1990 ging de eerste aflevering van Goede Tijden, Slechte Tijden (GTST) op televisie, waarmee de allereerste Nederlandse soapserie werd gelanceerd. De serie, gebaseerd op het Australische The Restless Years, groeide al snel uit tot een enorm succes en werd een vast onderdeel van de Nederlandse televisie. GTST introduceerde het publiek aan de levens van verschillende families en personages in het fictieve dorp Meerdijk, vol dramatische wendingen, romances en intriges. De serie heeft door de jaren heen vele generaties kijkers aan zich weten te binden en is nog steeds een van de langstlopende tv-programma’s in Nederland. GTST speelde een grote rol in het populair maken van dagelijkse soapseries in het land.
Tekst gaat verder onder de video >>
1970 – Rijksinstituut Volksgezondheid in Bilthoven neemt proeven met vaccin tegen rodehond

In 1970 begon het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid in Bilthoven met proeven voor een vaccin tegen rodehond (rubella). Dit virus kan vooral gevaarlijk zijn voor zwangere vrouwen, omdat het ernstige afwijkingen bij het ongeboren kind kan veroorzaken. Het onderzoek was een belangrijke stap in de strijd tegen kinderziektes en leidde uiteindelijk tot de opname van het rubellavaccin in het Rijksvaccinatieprogramma. Dankzij de succesvolle ontwikkeling van het vaccin werd rodehond steeds zeldzamer in Nederland. Het werk van het instituut droeg bij aan de algehele verbetering van de volksgezondheid.
Er is er één jarig hoera!

1 oktober is onder meer de geboortedag van:
- Kim-Lian van der Meij (1980) Nederlands zangeres, actrice en presentatrice
- André Rieu (1949) Nederlands violist en orkestleider
- Mariska Veres (1947 – 2006) Nederlands zangeres
- Julie Andrews (1935) Brits actrice, o.a. in de films The Sound Of Music en Mary Poppins
- Jimmy Carter (1924) Amerikaans politicus
- Johnny Meijer (1912 – 1992) Amsterdams accordeonist
- Bonnie Parker (1910 – 1934) Amerikaans crimineel
- William Boeing (1881 – 1956) Amerikaans luchtvaartpionier en vliegtuigbouwer
- Joan Nieuwenhuis (1856 – 1939) Nederlands krantenmaker, journalist en ambtenaar
Feest- en gedenkdagen op 1 oktober

- Nationale feestdag – Tuvalu
- Nationale feestdag – Volksrepubliek China
- Nationale feestdag – Nigeria
- Nationale feestdag – Cyprus
- Internationale dag van de ouderen
- Internationale dag van de muziek
- Internationale dag van het vegetarisme
- Onafhankelijkheidsdag – Palau
- Dag van de escparoom – Nederland
- Dag van de koffie
- Wereld Sake dag – Japan
Contact met de redactie
Bekijk dagelijks onze Historie van Vandaag artikelen. Mis jij een belangrijke gebeurtenis, die vandaag heeft plaatsgevonden? Meld het aan onze redactie: pers@startpagina.nl.
Illustraties: Artist impressions door DALL-e.