Hoe moet je kraken met scheikunde?

Net als in de olieraffinaderij. Je begint met een mengsel van (vloei)stoffen. Bij verwarming zullen bij verschillende temperaturen verschillende "delen" van de vloeistof verdampen. Door deze dampen op te vangen en weer af te koelen, zodat ze condenseren, krijg je verschillende stoffen uit je beginproces.
Dit noemt men kraken.

Kraken is een proces waarbij je grotere moleculen (koolwaterstoffen) op breekt in kleinere stukjes. Het wordt voornamelijk in de olie industrie toegepast om producten met juiste specificatie te krijgen. Kraken kan op verschillende manieren.

- De meest eenvoudige manier is door de koolwaterstoffen tot hoge te verwarmen zonder zuurstof. Zo hoog dat de moleculen letterlijk uitklaar vallen (boven 850C). Dit heet thermische kraken.

- Om kleinere onverzadigde alkenen te krijgen wordt kan er bij het thermische kraken ook stoom worden toegevoegd. Dit heet stoom kraken.

- Zoals je misschien kan voorstellen zijn thermische en stoom kraken nogal willekeurige processen. Je heb relatief weinig controle over wat krijgt daarom wordt er ook vaak gekraak mbv. over een katalysator. Dit heet katalytische kraken (cat cracking).

- Om wat meer verzadigde koolwaterstoffen te krijgen wordt ook wel eens waterstof toegevoegd dit heet hydro cracking.

Als je op http://nl.wikipedia.org/wiki/Koolwaterstof gaat spieken, vind je een simpel principe welke richtingen je uitkunt met 'kraken' of verhitten zonder lucht om producten te bekomen met almaar 'minder' koolstof versus de restanten met meer koolstof.

In die reeks moet je vooral opvallen dat de eerste vier stuks van de reeks 'Koolstof + Waterstof' of CH4-verbindingen gasvormig zijn, dus het lichtst en opstijgen, ook bij lagere temperaturen. Je moet je dus een hoge toren voorstellen waarbij het ene bovenaan blijft, drijft of verdampt en afgezogen wordt, en het allerzwaarste onderaan zakt of plakt.

Dit principe is de basis van de organische scheikunde, zijnde de scheikunde die de basis van het leven bevat, zijnde koolstof (ook al probeert men ons wijs te maken dat de koolstof net onze wereld zou kapot maken via de lucht; dit is grootheidswaanzin van de mens, maar dat is wetenschappelijk en mensen spelen liever hun angsten uit dan ze wetenschappelijk te benaderen in grootheden en verhoudingen).

Je kunt dit proces dus eigenlijk ook zelf, maar omdat je geen zo'n grote toren hebt, zul je dus moeten spelen met de temperatuur: Hoe hoger de temperatuur hoe meer je alles kapot krijgt. Denk bijv. aan een dure pyrolyse-oven om te reinigen (http://nl.wikipedia.org/wiki/Pyrolyse).

Om een stapje verder te gaan in de CH4-groep die al snel ook definitief vast ipv vloeibaar wordt in de verdere reeks bij een gewone temperatuur, kun je zien dat dit ook in de gewone natuur gemaakt wordt door dieren als bijen, zijnde bijenwas die in zekere zin een combinatie vormt van meerdere uit vermelde groep.

Van daaruit kun je dan nog een stap verder gaan naar de suiker die alle kindjes (mezelf inbegrepen op 47-jarige leeftijd) zo lekker vinden.

En om kandijsuiker te kraken, mag je die suiker met je tanden in je mond kraken om het raadsel te begrijpen dat water met zetmeel door speeksel plots geactiveerd wordt om binnen een vaste tijd het zetmeel om te zetten in suiker.

Je hersenen kraken vast van dit chemisch spektakel.