Beschikt de NS niet over computersimulaties om de uitvoerbaarheid van een dienstregeling te testen ?

Daar zal de NS best over beschikken, en als ze die
simulatie software niet hebben kunnen ze altijd nog
"Bahn" gaan gebruiken, een schitterend Duits treinen programma van Jan Bochmann.

Met simulatie kun je een heel eind komen, vooral als het
gaat over aansluiting van treinen, drukte op het spoor, en
zelfs onverwachte zaken kun je inbouwen.

Maar het weer is zo onvoorspelbaar, dat het mij bijna niet mogelijk lijkt om dat goed te simuleren. Het enige wat
de NS kan doen, is de dienstregeling zo maken, dat het bij een pak sneeuw van 1 meter allemaal toch nog op
rolletjes loopt. Maar het nadeel van zoiets is, dat zo'n
dienstregeling, ook geldt op prachtige zonnige winterdagen. En dan wordt er niet goed gebruik gemaakt van de capaciteit van het spoor. Heel efficiente noodplannen zijn dan beter; ik denk dat die ook steeds beter worden; gewoon door ervaring.

Het maken van een dienstregeling is een combinatie van computerwerk en handwerk. De computer maakt een dienstregeling, de mens controleert die op rariteiten of ongewenste effecten, de computer maakt op grond van dergelijke correcties een nieuwe dienstregeling, de mens controleert - en zo een paar keer rond, tot de dienstregeling naar tevredenheid is.

Op dat moment is de dienstregeling dus al doorgerekend op het in de weg zitten van de ene trein door de andere, op overstaptijden, op aantal overstappen voor een bepaalde reis, op treinlengtes, op overstaptijden en werktijden voor het rijdend personeel, enzovoort. Je zou kunnen zeggen dat het *maken* van een dienstregeling al een simulatie impliceert.

In dit geval was echter sprake van een speciale dienstregeling die alleen bij extreem weer wordt ingezet. Er is geen enkele praktijkervaring met zo'n dienstregeling om op terug te kunnen vallen.

Daarnaast speelt iets mee dat feitelijk veel belangrijker is dan puur de dienstregeling. Dat is het probleem dat alle systemen zijn gemaakt voor dienstregelingen die slechts af en toe wijzigen (een wijzigingsblad heet dat; gebeurt zo'n zes keer per jaar), en waarbij een wijziging al heel lang vantevoren bekend is.

Een gewijzigde dienstregeling kan dus al lang vantevoren in de systemen worden geladen.

In dit geval moet op heel korte termijn worden besloten, een werkelijk totaal andere dienstregeling in alle systemen te laden. Het normale laadproces, waarbij het dagplan voor dag X al twee dagen vantevoren uit de voorraad dagplannen wordt gehaald om in de systemen te worden geladen, kan niet worden gebruikt. Dat normale laadproces moet worden gestopt, en in plaats daarvan moet de avond vantevoren worden besloten of voor de volgende dag het reguliere dagplan zal worden geladen, of het alternatieve dagplan.

Daar zijn de systemen niet op ontworpen. Ook de werkprocedures zijn hier niet op gemaakt.

(vervolg in reactie)