Hoe begin je een gesprek met een wildvreemde?

Om te beginnen is het helemaal niet erg dat wildvreemden niets zeggen.

Maar als je werkelijik de stilte wil doorbreken, dan begin je een gesprek zoals je ieder gesprek begint: Je zegt iets over iets wat je samen deelt. Bij een wildvreemde kan dat iets heel gewoons zijn, zoals het weer. Je kan ook altijd een vraag stellen, eventueel een vraag waar je het antwoord eigenlijk al op weet. (In de trein naar Eindhoven kan je bijvoorbeeld vragen "Gaat deze trein naar Eindhoven?") Het gesprek is dan in ieder geval begonnen. Zorg ervoor dat de eerste vraag niet te persoonlijk is: het onderwerp van je vraag kan je laten bepalen door je omgeving, en wat daarin gebeurt.

Het is overigens niet zo vreemd dat de simpelste openingszin "Kom je hier vaker?" is, maar die wordt meestal gebruikt als iemand wil flirten met iemand anders. Een simpele vraag, maar wel een vraag waarop de aangesprokene een uitgebreid antwoord kan geven, als hij/zij dat wil om zo een leuk gesprek op gang te brengen.

Als je met een vreemde een gesprek wil aangaan, begin dan met kijken en luisteren. Is er een opvallend geluid, mooi uitzicht, iets waar je je ter plekke aan stoort of waar je juist van geniet? Dan kun je daarover een gesprekje beginnen. Het gaat dan niet over jou of over de ander, maar over een schilderij aan de muur, de zon die door de wolken schijnt, het landschap dat je ziet vanuit de trein, of het irritante gezoem van een airco, in deze tijd van het jaar wellicht de onophoudelijke herrie van bladblazers.

Uiteraard zijn er ook mensen die zich totaal niet interesseren in de dingen die jij om hen heen ziet of hoort en die zich ook niet interesseren in wat een ander daar van vindt. Dat wil niet zeggen dat het geen sociale mensen zijn. Zeker in de wachtkamer bij een arts heb je mensen die vooral bezig zijn in hun hoofd met een probleem waarvoor ze naar de arts gaan. Soms vinden mensen het dan juist fijn om wat afleiding te hebben in een gesprekje over iets simpels, maar soms hebben mensen daarvoor geen ruimte in hun hoofd. Ook in de trein zijn er vaak mensen die het heerlijk vinden om even niets te hoeven en naar niemand te hoeven luisteren.

In Corona-tijd lijkt het me wel lastiger. Je zit toch verder van elkaar en moet daardoor wellicht harder praten om elkaar te kunnen verstaan. Dat kan storend zijn voor anderen. Praten met mondkapjes op gaat ook niet zo makkelijk.

Hierbij wat praktische, concrete tips:
1. ‘Stretch’ (maar raak niet in paniek)!
Ga gesprekssituaties aan, maar zoek de spanning niet te veel op. Als jij het lastig vind om voor een groep mensen te spreken, ga dan niet een conferentie willen leiden van 2000 personen. Als je een gesprek beginnen met een vreemde lastig vindt, ga dan niet met iemand waarvoor jou de drempel enorm hoog is, meteen in gesprek. Oefen door met mensen in gesprek te gaan waarbij de spanning voor jou op een acceptabel niveau is en bouw dit langzaam uit.

2. Ga voor ‘weerbaarheid’ en niet voor ‘veiligheid’!
De meeste mensen kiezen voor de veilige weg als ze het niet aandurven om met een vreemde in gesprek te gaan. Ze ontwijken het gesprek. Ten diepste om te voorkomen dat diegene hen afwijst en zij zich teleurgesteld en naar voelen. Gevolg? Geen leermoment. Geen groei. Je wordt niet beter.

3. Evalueer jouw ‘stroperige’ contactmomenten!
Blijf niet hangen in jouw negatieve gevoel dat een gesprek stroperig is verlopen. Schrijf voor jezelf op wat ervoor zorgde dat jij dit gevoel hebt. Wanneer begin dit gevoel? Wat deed jij precies? Wat zei jij exact? Wat ga je de volgende keer anders doen? Kost dit energie?