Bron: © Canva AI. De Zaanse Schans ontvangt jaarlijks 2,6 miljoen bezoekers.
Bezoekers van de Zaanse Schans moeten vanaf volgend jaar een entreekaartje kopen van 17,50 euro. De gemeente Zaanstad heeft besloten dat de drukbezochte toeristische bestemming niet langer kosteloos te betreden is. Het plan stuit op weerstand van bewoners en ondernemers. Een meerderheid in de gemeenteraad vindt het noodzakelijk.
Te veel bezoekers, te weinig middelen
Met jaarlijks bijna 2,6 miljoen bezoekers is de Zaanse Schans uitgegroeid tot 1 van de populairste trekpleisters van Nederland. Volgens de gemeente is de toestroom inmiddels onhoudbaar.
Niet alleen zorgt de drukte voor overlast, ook is er, hoe vreemd ook, juist vanwege de toestroom aan toeristen, nog steeds onvoldoende budget om het historische erfgoed, zoals de molens en houten huizen, goed te onderhouden.
Bekijk hier de promotievideo en lees daarna verder >>
Historisch decor sinds 1963
De Zaanse Schans ontstond in de jaren 60 als cultureel initiatief om authentieke houten huizen uit de regio te behouden. De huisjes werden per boot naar de oevers van de Zaan vervoerd en vormen nu een pittoresk buurtje, compleet met draaiende molens, ambachtelijke winkeltjes en zelfs een replica van de eerste Albert Heijn-winkel. Tegenwoordig wonen er nog steeds mensen in de karakteristieke woningen.
Toerisme loopt uit de hand op de Zaanse Schans
Vooral tijdens het hoogseizoen wordt de druk op de omgeving te groot. Volgens hoogleraar toerisme Jan van der Borg verdrinkt het gebied onder de toerisme. “De parkeerdruk is enorm. Campers staan zelfs op privé-opritten”, zei hij onlangs op NPO Radio 1. De gemeente zoekt daarom naar manieren om de toestroom beter te reguleren.
Verdeelde meningen over entreeheffing Zaanse Schans
Hoewel sommige molens al entree vragen, is het plan om het gehele gebied betalend te maken omstreden. Ondernemers zijn bang vaste klanten kwijt te raken en bewoners vrezen verlies van vrije toegang tot hun eigen woning.
Toeristenfotograaf Daan Engels noemt de Zaanse Schans “levend erfgoed, geen themapark zoals de Efteling.”
Sterre Schaap, wiens moeder een winkel runt op de Schans, vreest voor haar toekomst: “Onze klanten blijven straks buiten staan. Dit past niet bij de open sfeer van de plek.”
Mogelijke alternatieven zonder fysieke poort
Tijdens een gemeentelijk debat is geopperd om een systeem in te voeren zoals dat in natuurgebieden gebruikelijk is: geen hekken, wel kaartjes die bezoekers bij controle moeten laten zien. Zo houden bewoners en omwonenden zonder extra kosten toegang tot de Zaanse Schans.
Tegenstanders van het plan zijn een campagne gestart onder de slogan ‘Hou de Zaanse Schans open’ en hebben een referendum aangevraagd. De gemeenteraad beslist binnenkort of dat er komt.
Ondertussen benadrukt wethouder Wessel Breunesse (GroenLinks) dat het plan nog in ontwikkeling is. Hij is voornemens de entreeheffing in 2026 in te voeren.
Nog niet eerder op een dagje weg naar de Zaanse Schans geweest? Prik vandaag nog een datum, combineer je dagje uit het met een fietsroute van Fietsnetwerk.nl en/of ga met het openbaar vervoer naar de plek. Maak er een gezellig uitje van: nu kan het nog gratis!
Bronnen:
NOS, Rodi