Bron: © Canva. Sommige dingen kun je beter met de hand afwassen.
De vaatwasser is tegenwoordig bijna onmisbaar in de keuken. Het scheelt tijd en moeite, maar niet alles kan zomaar mee in de machine. Sommige spullen slijten sneller, raken beschadigd of verliezen hun glans. Door hier rekening mee te houden, gaan je favoriete keukenspullen veel langer mee.
Hieronder vind je een overzicht van spullen die je beter met de hand kunt afwassen – mét korte uitleg waarom.
1. Scherpe messen
Messen worden sneller bot in de vaatwasser doordat ze tegen ander bestek aan stoten en doordat het agressieve vaatwasmiddel de snede aantast. Bovendien kan het handvat door de hitte barsten of los gaan zitten. Met de hand afwassen en meteen goed afdrogen houdt ze veel langer scherp én veilig in gebruik.
2. Bestek met houten of kunststof heften
Hout en kunststof nemen gemakkelijk vocht op bij hoge temperaturen. Hierdoor kunnen er barstjes ontstaan en gaan de heften op den duur loszitten. Ook kunnen er bacteriën in kleine kiertjes kruipen. Een korte handwas met warm water is de beste oplossing.
3. Anti-aanbakpannen
De anti-aanbaklaag is gevoelig voor slijtage door de hoge temperaturen en het krachtige vaatwasmiddel. Het gevolg is dat eten blijft kleven en de pan zijn functie verliest. Afwassen met een zachte spons en een klein beetje afwasmiddel is meestal genoeg om de pan schoon én bruikbaar te houden.
4. Gietijzeren pannen
Gietijzer roest snel als het langdurig in contact komt met water, zoals in de vaatwasser. Bovendien verdwijnt de natuurlijke beschermlaag. Even afspoelen met warm water, goed afdrogen en eventueel insmeren met een drupje olie voorkomt roest en houdt de pan in topconditie.
5. Servies met gouden rand of antiek
De decoratie of het glanzende randje kan door de vaatwasser loslaten of vervagen. Dat is onherstelbaar en zonde van het servies. Door dit servies met de hand te reinigen en voorzichtig af te drogen, behoud je de waarde én de uitstraling.
6. Handbeschilderd aardewerk
De verf en glazuurlaag van handbeschilderd aardewerk zijn vaak kwetsbaar. De hitte en het agressieve middel van de vaatwasser zorgen ervoor dat de decoratie vervaagt of afbladdert. Een zachte handwas houdt de kleuren levendig.
7. Kristallen glazen
Kristal kan dof worden en kleine krasjes oplopen in de vaatwasser. Die beschadigingen zie je pas later, maar dan zijn ze blijvend. Met de hand afwassen in lauw water en zacht afdrogen met een linnen doek houdt ze sprankelend helder.
8. Deksel van snelkookpan
Het ventiel en de rubbers van een snelkookpan zijn gevoelig voor vervuiling en aantasting door vaatwasmiddelen. Hierdoor kan de pan minder goed of zelfs onveilig werken. Handmatig reinigen en goed naspoelen is daarom de beste aanpak.
9. Koper en verzilverd bestek
Deze materialen reageren sterk op vaatwasmiddel. Ze kunnen zwart uitslaan, dof worden of hun glans verliezen. Met de hand afwassen en af en toe oppoetsen houdt ze mooi en glanzend.
10. Aluminium gebruiksvoorwerpen
Aluminium verkleurt snel en kan dof worden door de vaatwasser. Soms laat het zelfs een grijze waas achter die ook ander servies aantast. Handwas voorkomt deze lelijke vlekken.
11. Houten snij- en borrelplanken
In de vaatwasser trekt water diep in het hout, waardoor het krom trekt of scheurt. Bovendien kunnen bacteriën zich juist sneller vermeerderen in het vochtige hout. Afwassen met de hand en goed laten drogen verlengt de levensduur van de plank.
12. Plastic bakjes zonder ‘vaatwasserveilig’ label
Zonder dit label loop je risico dat het plastic vervormt of zelfs smelt in de vaatwasser. Ook kunnen schadelijke stoffen vrijkomen. Met de hand afwassen blijft de veiligste oplossing.
13. Thermosflessen en dubbelwandige kannen
Bij dubbelwandige voorwerpen kan water tussen de lagen komen, waardoor er nare geurtjes of zelfs schimmel ontstaan. Bovendien tast de hitte de isolatie aan. Handwas met een flessenborstel is veel beter.
14. Campingservies en bedrukte plastic schalen
De prints en kleuren zijn vaak maar dun aangebracht en slijten snel in de vaatwasser. Ook kan het plastic broos worden en scheurtjes krijgen. Met de hand schoonmaken verlengt de levensduur.
15. Gerepareerd servies
Gelijmde naden en reparaties houden geen stand tegen de hitte van de vaatwasser. Daardoor kunnen stukken opnieuw loslaten. Handmatig reinigen zorgt ervoor dat je reparatie langer meegaat.
16. Plastic maatbekers met opdruk
De maatstrepen zijn vaak maar dun bedrukt en slijten in de vaatwasser snel weg. Zonde, want zo verlies je de functionaliteit. Met de hand afwassen behoudt de leesbaarheid.
17. Borden met veel etensresten
Grote etensresten verstoppen de filter en zorgen dat de vaat niet goed schoon wordt. Bovendien kan het voor nare geurtjes zorgen. Even afvegen of voorspoelen voorkomt dit probleem.
18. Glazen potten met etiket
Papier en lijm laten los en blijven in de filter hangen, wat verstoppingen veroorzaakt. Door etiketten vooraf te verwijderen en de pot met de hand schoon te maken, voorkom je gedoe.
Lees ook: Verrassende dingen die je juist WEL in de vaatwasser kunt doen.
Extra tips voor een gezonde vaatwasser
- Spoel grof vuil af: zo blijft je machine langer schoon.
- Controleer de filter: een verstopt filter zorgt voor minder goede wasresultaten.
- Gebruik regelmatig een schoonmaakbeurt: met speciaal middel of een scheut azijn.
- Laat de deur na gebruik even openstaan: dat voorkomt muffe luchtjes en schimmel.
Met een beetje extra aandacht blijft je vaatwasser efficiënt werken én gaan je spullen langer mee. Kleine moeite, groot plezier!