Bron: © Nationaal Archief. Chiel Montagne (2e van rechts).
De Nederlandse muziekwereld verloor vandaag 1 van haar meest markante gezichten. Chiel Montagne, de man die het levenslied een gezicht en een podium gaf, is op 80-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van COPD. Met zijn karakteristieke snor, meedeinende tribunes en onvoorwaardelijke liefde voor het Nederlandstalige lied, groeide hij uit tot een icoon van de Nederlandse muziekcultuur.
De tekst gaat onder de video verder >>
Pleitbezorger van het Nederlandse lied
Chiel Montagne werd geboren als Bertus Arie van Rheenen in 1944 in het Noord-Hollandse Uitgeest. Zijn passie voor muziek begon al vroeg, mede aangewakkerd door familiebanden met zeezender Veronica. In 1963 trad hij in dienst bij het station. Aanvankelijk lag zijn hart bij het Franse chanson, maar hij zou zich al snel ontwikkelen tot dé pleitbezorger van het Nederlandstalige lied. Hij nam de artiestennaam Chiel Montagne aan, een naam die al snel synoniem werd met gezelligheid, herkenning en muzikaal thuisgevoel.
Muzikale duizendpoot en broedplaats voor talent
Montagne beperkte zich niet tot presenteren. Hij maakte zelf muziek en scoorde met De Domino’s de hit ‘Michaela’ in 1968. Maar het was vooral zijn rol als producer en ontdekker die hem tot een sleutelfiguur maakte in het levensliedgenre. In zijn zelf opgerichte Dutch Music Center in Baarn hielp hij artiesten als Alexander Curly aan hun eerste opnames. De studio werd een broedplaats voor volksmuziek en stond symbool voor Montagne’s toewijding aan authentiek Nederlands geluid.
De tekst gaat onder de video verder >>
Op Volle Toeren: televisie voor en door het volk
De grote doorbraak bij het grote publiek kwam begin jaren zeventig. Met de TROS-programma’s ‘Op Losse Groeven’ en later ‘Op Volle Toeren’ bracht hij het levenslied letterlijk de Nederlandse huiskamers binnen. Zijn aanpak was vernieuwend: een enthousiast publiek dat meedeinde, ruimte voor kleinkunst én volkszangers, en vooral veel aandacht voor artiesten die elders nauwelijks kans kregen. De uitzendingen voelden knus en oprecht. Kijkers voelden zich onderdeel van iets groters, een gedeelde muzikale beleving die diep resoneerde met het dagelijks leven.
De tekst gaat onder de video verder >>
Een snor als handelsmerk en een stem die verbond
Zijn uiterlijk droeg bij aan zijn populariteit. De snor van Chiel Montagne werd een nationaal herkenningspunt. In 1989 werd hij zelfs uitgeroepen tot ‘Snor van het Jaar’. Maar achter de snor zat een warme persoonlijkheid, een man die luisterde naar artiesten, het publiek begreep en mensen op televisie een thuisgevoel gaf. Zijn empathische stijl bracht hem dicht bij de kijker. Hij was geen afstandelijke presentator, maar iemand van wie men het gevoel had dat hij er écht voor de muziek en de mensen was.
Tegenslagen en vasthoudendheid
Zijn toewijding aan het levenslied werd niet overal gewaardeerd. Toen de publieke smaak verschoof richting Nederpop en internationale hits, moest Montagne vechten voor het behoud van zijn tv-programma. Zijn poging om een eigen omroep, Montagne Omroep Nederland, op te richten, strandde door een gebrek aan leden. Maar zelfs daarna bleef hij betrokken bij muziek: hij werkte voor lokale zenders, produceerde en bleef zijn boodschap verkondigen. Hij gaf nooit op.
Een culturele erfenis die blijft klinken
Chiel Montagne was meer dan een presentator. Hij was een bruggenbouwer tussen artiest en publiek, tussen herinnering en melodie. Zijn optredens, programma’s en producties bewezen dat Nederlandstalige muziek niet oubollig of stoffig hoeft te zijn, maar juist verbindend, troostend en herkenbaar.
In interviews bleef hij het belang van eigen taal en herkenbare muziek benadrukken. Hij geloofde dat muziek in de moedertaal iets unieks teweegbrengt: het roept herinneringen op, verbindt generaties en biedt comfort in moeilijke tijden. En precies dat is de erfenis die hij nalaat.
Een warme nalatenschap
Chiel Montagne laat een vrouw, 2 zoons en zeven kleinkinderen achter. Maar zijn invloed reikt veel verder dan zijn directe omgeving. In de stemmen van volkszangers, de herinneringen van kijkers, de meezingende tribunes en de melancholieke melodieën van het levenslied klinkt zijn naam nog lang na.