Hoe betrouwbaar zijn herinneringen?
En is het waar dat je (onbewust) nare herinneringen kan verdringen of is dat inmiddels achterhaald?
-
Vraag volgen
- Delen
-
-
Weet jij het antwoord?
Het beste antwoord
Herinneringen zijn bijzonder onbetrouwbaar gebleken. We kleuren de plaatjes vaak in met wat we denken te weten, vooroordelen, later opgedane kennis en details uit vergelijkbare herinneringen. Hier is heel veel onderzoek naar gedaan, en meer en meer blijkt dat het geheugen een bijzonder onbetrouwbaar instrument is, met name waar het bijvoorbeeld gaat om ooggetuigenverslagen in rechtzaken. Recent DNA-oderzoek heeft aangetoond dat meer dan de helft (!!) van de Amerikaanse gevangenen die in de bak zit voor moord op grond van niets dan ooggetuigenverklaringen, daar onschudig zit. Dat is nogal wat.... Juit OMDAT herinneringen vaak zo gedetailleerd zijn, en niet alleen beeld/kleur maar ook geuren en geluid bevatten, hebben we de neiging te denken dat ze dus heel betrouwbaar zijn. Het tegendeel is echter waar. Het tweede deel van je vraag is eigenlijk een heel ander verhaal. Met name in de jaren 80 en 90 was het in de psychologie ineens heel erg 'in' om problemen in het nu te zoeken in vervelende gebeurtenissen (vooral incest en misbruik) in het verleden, die het slachtoffer 'verdrongen' zou hebben. Nu weten we dat in vrijwel al die gevallen er geen sprake is van een verdrongen herinnering, maar een nieuw bedachte. Waar mensen overigens ECHT onder kunnen lijden. Wie onder suggestie heeft 'geleerd' te denken dat ze als kind ernstig misbruikt is, VOELT zich ook alszodanig. Over de gevolgen voor de - onnschuldige- vaders in dezen werd pas later nagedacht. En terecht ; want uit diezelfde psychologie weten we juist ,dat nare herinneringen bijzonder hardnekkig zijn, en zich helemaal niet láten verdringen, bewust of onbewust. Kijk maar naar mensen die tot op de dag van vandaag kampen met oorlogstrauma's. Daar is geen verdringen aan. Het idee van de verdrongen herinnering is dus - samen met haar meest fantastische symptoom Meervoudige Persoonlijkheidsstoornis - achterhaald. MPS blijkt geen aandoening an sich , maar het gevolg van een verkeerde therapeutische behandeling. WEL kan iemand nare ervaringen hebben in de periode voor zijn geheugen echt vorm krijg, zeg voor het derde, vierde levensjaar. Daar kunnen wel gevolgen van overblijven in gedrag, (hechtingsstoornissen, seksuele problemen, angststoornissen etc) maar de herinnering is er niet en KOMT ook niet meer. Wel kan onder (hypnotische) suggestie een herinnering ingeprent worden. Als het in de buurt van de waarheid komt, is dat toeval, maar nooit de echte herinnering in kwestie.
Dat is per persoon verschillend, er zijn mensen die tot een jaar later exact kunnen herhalen wat er in een gesprek gezegd is, er zijn er ook die 5 minuten later het al niet meer weten. En ja, ons geheugen kan ons beschermen tegen herinneringen die schadelijk zijn door ze te verdringen.
hoe betrouwbaar? nou dat ligt er waarschijnlijk aan hoe leuk ze zijn, of hoe erg ze zijn, dus hoe intens! als je herinneringen aan vroeger hebt en je vraagt aan een broer of zus naar dezelfde herinnering zal je merken dat jullie herinnering verschillend is. daar komt ook nog bij dat ieder mens verschillend is ook al lijk je op elkaar. ze worden dus "gekleurd", de herinneringen. het verdringen van herinneringen gebeurd inderdaad onbewust, maar het is wel logisch als je nagaat dat het leuker is om leuke dingen te herinneren, dan nare! waarom zou je aan nare dingen willen denken ? die duw je liever naar achteren en de leuke dingen die komen eerder terug in je geheugen als gebeurtenis.
Herinneringen zijn per definitie niet betrouwbaar omdat het onmogelijk is om er geen eigen invulling aan te geven. Als 10 mensen dezelfde situatie zien zullen ze hem op 10 verschillende manieren herinneren (die overigens allemaal kunnen kloppen, maar iedereen heeft op iets anders gelet en dus iets anders onthouden). De vraag of herinneringen betrouwbaar zijn duikt vooral op bij politieonderzoek naar misdrijven. Getuigenverklaringen worden hierbij veel gebruikt, maar inmiddels is al bekend dat deze verklaringen vaak niet betrouwbaar blijken te zijn. Soms bewust doordat mensen liegen, maar nog vaker omdat mensen een selectief geheugen hebben of hun herinnering invullen met aannames. Je kunt je dan iets levensecht herinneren, terwijl het niet zo is gegaan. Ook een suggestieve vraagstelling zorgt soms voor invulling van 'gaten' in het geheugen. Meer informatie vind je terug via de 1e link. Daar wordt ook gesteld dat betrouwbare getuigen over het algemeen aan een aantal voorwaarden voldoen: * Je gaat snel tot actie over * Je bent vrij van stereotypen * Je hebt geen last van stereotype beelden in je hoofd. * De dader lijkt op jou * Je bent jong * Je hebt geen wapens gezien * Je bent geen fantast * Je was nuchter (elk criterium wordt via de bron nader toegelicht) Via de tweede link nog wat extra voorbeelden van onbetrouwbare getuigenissen, en een stukje film hierover. Interessant om eens te bekijken. De derde bron gaat over het tweede deel van je vraag. Verdringing is een belangrijk verdedigingsmechanisme. Bij seksueel misbruik in de jeugd zie je vaak dat kinderen deze negatieve ervaringen verdringen, soms zelfs echt vergeten. Dit zorgt echter onbewust nog altijd voor problemen, alleen is de oorzaak nu erg moeilijk te achterhalen omdat de herinnering niet beschikbaar is. Ook verdringing in minder traumatische situaties komt voor en is dan nog moeilijker te signaleren. De herinnering aan een ervaring is onbeschikbaar. Dezelfde persoon zegt: "Ik heb het nooit erg gevonden om met Kerstmis alleen te zijn". Ook nu weer gelooft hij (of zij) echt dat het waar is wat hij zegt en voelt. Pijnlijke dingen uit het verleden vergeten ("Ik kan me dat echt niet meer herinneren") is een veel voorkomende vorm van verdringing. Toegevoegd na 1 uur: Onderzoekers hebben aangetoond dat verdringing van bijv. seksueel misbruik bijna onmogelijk is. De regel is: misbruik kan niet verdrongen worden, maar zij constateren ook dat niet elke hervonden herinnering vals is. Zie bron 4 voor details.
Zeker de laatste jaren is hier veel onderzoek naar gedaan. In ons bewustzijn en ons onderbewustzijn, zit veel informatie opgeslagen. Maar die informatie is in de loop van velen jaren aan 'slijtage' onderhevig. Het is net als met een heel oude film, de beelden worden steeds waziger, of ontbreken er zelfs stukjes. Hoe heftiger de herinnering , hoe beter het is ' opgeslagen'. maar ook dan, zal de tijd er aan 'knagen'. De meest scherpe randjes gaan er van af en er zullen steeds meer deeltjes gaan missen. Door er over te denken, gaat onze brein zo hier en daar onjuiste informatie aanvullen, dat uiteindelijk naadloos over gaat in de echte herinnering. Zo kan een herinnering aanzienlijk afzwakken, of juist veel heftiger worden dan het aanvankelijk was. Het is niet altijd de gebeurtenis zelf ,die de herinnering sterker of zwakker maakt, maar het is ook het moment zelf van deze persoon . Vind de gebeurtenis plaats om 3 uur in de middag of om 3 uur in de nacht bij te veel alcoholgebruik. De gebeurtenis blijft het zelfde, maar de herinnering er aan zal sterk verschillen. Het onbewust kunnen verdringen van een nare ervaring, geloof ik sterk in, (ik ken de andere wetenschappelijke uitleg hiervan.) Maar door mijn regelmatig contact met mensen, die vastgelopen zijn in hun leven, blijkt telkens weer,( bijna wekelijks), dat er veel leed van vroeger is ' weggestopt', zo ver weg, dat met het niet meer weet ( denkt men) maar ondanks dat, vaak toch is terug te halen. Pas dan blijkt het een van de oorzaken te zijn van hun problemen.
Ik vindt verdrongen een verkeerde term. Ik zou het op weggestopt of weggeduwd houden. Bewust dus.Zelf heb ik een aantal nare herinneringen waar ik gewoonweg NIET aan wil denken en dat doe ik dus ook niet. Maar als ik het zou willen kan ik het me allemaal wel weer voor de geest halen. ik denk dat het bij de meeste mensen ook zo gaat. En uiteindelijk wordt dat westoppen zo een gewoonte dat het idd op verdrongen herinneringen gaat lijken. Maar als je er voor gaat ,zeg maar komt het wel weer boven. Om je vraag hoe betrouwbaar zijn herinneringen kan ik alleen maar antwoorden. Eigenlijk heel onbetrouwbaar. Fantasie en emotie zullen altijd je herinneringen kleuren. Gelukkig maar. Want je bent tenslotte geen computer. het is zelf zo dat je soms dromen herinnert en denkt dat dat waar gebeurde feiten zijn. Zo ben ik er ooit heilig van overtuigd geweest dat ik in Duinrell in een vliegtuig gevlogen heb. Blijkt nu dat ik noot in duinrell ben geweest!
Hier een antwoord die niet van het web afgeplukt is. Die antwoorden zal je zelf inmiddels ook al wel gevonden hebben. Hoe gedetailleerder je op een herinnering ingaat hoe onnauwkeurig deze wordt. Ik weet bijvoorbeeld dat ik vroeger een bruine pilotenjack had, kan de kleur en de geur herinneren. Ook weet ik dat er stiksels in het leer zat, maar welke kleur en of patroon weet ik weer niet. Ook hangt het van de tijdsperiode af, dingen van gisteren kan je waarschijnlijk scherper voor de geest halen dan iets wat 32 jaar geleden is gebeurt. Ook heeft de mens de eigenschap om zijn eigen herinneringen te maken. Echt verdringen kan niet, slijten kan het wel en op te duur lijkt het vergeten. maar dat is niet helemaal waar, want de gekste dingen kunnen bepaalde herinneringen boven halen. Met name geuren en in mindere mate geluid spelen hierin een rol.
Herinneringen zijn vaak onbetrouwbaar maar het licht er ook aan hoe 'oud' de herinneringen zijn. Je ouders vertellen je bijvoorbeeld wel eens dingen over vroeger, toen je nog klein was (<- , 6) jij krijgt bij dat verhaal een beeld en denkt later dat je je dat nog kan herinneren maar eigenlijk is het een beeld wat je hebt opgeslagen na het lezen / aanhoren van een verhaal.
Stel zelf een vraag
Ben je op zoek naar het antwoord op die ene vraag die je misschien al tijden achtervolgt?
