Wat bepaald de temperatuur op aarde?

De Zon en de dampkring (met een noodzakelijk) licht broeikas effect , door koolstofdioxide.
Een tweede factor is de periodieke aswenteling (seizoenen), asverschuiving (glacialen) en extremiteit waarin de hoek valt (meer verschil tussen Winter en Zomer in de gematigde Zone)
(Voor meer info : zie wikipedia :obliquiteit ,precessie en parameters van Milankovic)
Al de rest zijn aspecten die op één of andere manier verband hebben met de twee voorgaande :- golfstromen (warme en koude / zijn niet stabiel : voorbeeldje : bij het aaneengroeien van Amerika (Panama) is de golfstroom volledig veranderd en genieten wij in West-Europa van een 'warme' golfstroom ...echter door het smelten aan de Noordpool bestaat het risico dat een nieuwe golfstroom ontstaat vanuit het Noorden , die de warme golfstroom laat afbuigen naar Groenland ...gevolg koudere Winter in West -Europa.
-elliptische baan rond de Zon (ei met dooier-vormig) , dus niet met de Zon volledig in het centrum)
-Moesson verschijnsel , samen met de loodrechte standen van de Zon op bepaalde tijdstippen op de Keerkringen (droog-nat seizoen)
-Windrichting: voorbeeldje Bij Oostenwind krijgen we in West Europa landlucht :'s Zomers droog en zeer warm , in de Winter bitter koud.
Een derde factor zijn onvoorspelbaarheden die de temperatuur kunnen beïnvloeden : voorbeeldje : De uitbarsting van de Krakatau , die er voor zorgde dat we minder zonlicht hadden , met als gevolg : tijdlang lagere temperaturen.
Een vierde factor is : de mens die door overmatige uitstoot van broeikasgassen en het verminderen van zuurstof door vernietiging regenwoud de temperatuur laat stijgen ver boven het 'noodzakelijk' broeikaseffect.

Toegevoegd na 30 minuten:
Was ik vergeten;
Ook de hoogte waarop U zich bevindt , beïnvloed de temperatuur : Hoe hoger hoe kouder (in West-Europa ) daalt de temperatuur met iets minder 1°C per honderd meter stijging (vertrekkende van ongeveer 100-200 m)