Hoeveel Nederlanders kunnen Duits en Frans spreken?

Vroeger - en dan bedoel ik echt heel vroeger - spraken de gegoede burgers hier allemaal Frans ; Nederland stond onder Frans bewind, en het was dus feitelijk de voertaal. Vandaar dat het Nederlands ook zo rijk is aan van origine Franse woorden.

Het Duits wam een eindje later, met name in de industriële revolutie, toen Duitsland met name op het gebied van de wetenschap toonaangevend was.

Na de oorlog, vooral de tweede, is het Duits wat in diskrediet geraakt, maar door de geografische ligging van beide landen en de onvermijdelijke contacten met name in de grensstreek nog wel actueel gebleven. Ook keken we -wederom met name in het Oosten- tot diep in de jaren 70, wellicht 80, nog veel Duitse teevee toen er nog veel minder Nederlandse netten waren om uit te kiezen. Dat bevorderde natuurlijk het Duits spreken van de bevolking, ook als je het niet op school kreeg.

Engels kwam in het begin van de vorige eeuw al wel een beetje opzetten op scholen omdat het als handelstaal in opkomst kwam. In de jaren 80 kreeg je met name in de hogere vormen van voortgezet onderwijs standaard alle drie de talen, om er later een of twee te kunnen kiezen. Engels werd al vrij snel verplicht. En, mede dankzij de televisie, onvermijdelijk.

Tegenwoordig zie je met name Frans een stapje terug doen (omdat dat noch als handelstaal noch als wereldtaal meer echt een hoofdrol speelt), Duits wat meer terugkomen en nieuwe talen als Spaans op het lesprogramma komen.

In de lagere vormen van voortgezet onderwijs is er inmiddels alleen nog maar (mondjesmaat) aandacht voor Engels, en doen de andere vreemde talen eigenlijk niet meer mee. Jammer, want een andere taal is zelfs als je hem in de praktijk nooit nodig gaat hebben, nooit weg voor je algemene ontwikkeling.

Het aantal mensen al met al dat Duits en Frans spreekt is op HAVO- en VWO-niveau niet zo sterk gedaald, maar op VMBO-niveau is er wel een en ander ingeboet. Maar dat geldt ook voor het niveau van Nederlands , rekenen en andere basis-vakken. Soms ten koste van praktische vaardigheden, soms gewoon helemaal verdwenen. Dat heeft natuurlijk alles met de kwaliteit van onderwijs en het afkalven daarvan te maken.

Ik heb nog net voor de Mammoetwet op de middelbare school gezeten, het oude schoolsysteem kende nog geen keuzevakken.
Op de HBS (hogere burger school) waar ik zat kreeg je dus alle 3 vreemde talen mee.
HBS was vergelijkbaar met VWO van tegenwoordig, voldoende om een universitaire studie te beginnen.
Het systeem van MAVO-HAVO-Athenaeum etc. werd begin 70er jaren ingevoerd, veel leerlingen lieten toen een of meer vreemde talen schieten.
Ik denk dat daarom meer oudere mensen nog Duits en Frans spreken of tenminste begrijpen dan de mensen met een opleiding van ná 1970.

Gr. Koos

Ik heb nog mazzel gehad met mijn talen. Ik kreeg in de 6e klas lagere school (1960) al kennis met vreemde talen. Wij hadden nog muziekles en daar leerden we een Frans liedje; "sur le pont d'Avignon) een Duits liedje; " Wiegenlied van Brahms'' en een Engels liedje ;'" you are miy sunshine". Leuke liedjes die ik ook al heel vroeg mijn zoontje leerde als kleuter. De liedjes werden door de meester vertaald en zodoende wist je waarover je zong.
Na de lagere school ging ik naar de Mulo 4. Ik moest examen doen in ; Nederlands, Duits, Engels en Frans, aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en 5 rekenvakken waarmee ik gelijk mijn middenstands diploma kon halen.Dit kon ik wel kiezen in de 3de klas en aangezien ik geen barst snapte van wiskunde......
Deze diploma's haalde ik in 1970. Het niveau toen wordt nu vergeleken met HAVO. Niet lang daarna werd de Mammoetwet ingevoerd en kon je kiezen welke talen je wilde doen. Het middenstandsdiploma verviel en daarvoor in de plaats kwam economie. Of wiskunde, de beta kant dus.
Mijn zoon heeft net examen gedaan op de VMBO-tl en als ik zijn leerboeken wel eens doorbladerde kon ik zien dat het niveau nu veel lager ligt. Hij had graag alle talen gedaan, maar moest er één laten vallen. Met pijn in zijn hart liet hij Frans toen vallen omdat hij voor de technische leerweg die hij heeft gekozen Engels en Duits moest hebben. Hij wil nl. Interactief Vormgever in de ICT worden.
Daarin ligt zijn talent en het is een hobby van hem.
Hij is al aangenomen op de HAVO, maar ook op het Media College. Hij koos echter voor de HAVO omdat hij daarna makkelijker HBO kan volgen.
Hij heeft als hobby zichzelf Russisch geleerd via Internet en kan het al gewoon vertalen. 'het ligt dus aan jezelf of je vreemde talen wilt leren, op school hoef je dat niet meer, daar is het een vrij vak geworden buiten je standaard talen die wel verplicht zijn.

Aangezien alles op internet en in de luchtvaart bijv. al Engels is, is dit samen met Nederlands een soort standaardtaal geworden in ons land, maar ook in het buitenland is Engels mede daarom het belangrijkst om te kennen. Dit is nu dé werldtaal bij uitstek geworden.