Hoe kun je scheikunde snappen?

Ja je kunt het heel goed snappen... Hoe je dat doet kan ik je niet zeggen, maar ik had alles in de chemie in mijn voorstellingsvermogen, daarom haalde ik alleen maar tienen... En als ik het kan dan kan iedereen het... Natuurkunde is al een beetje abstracter, evenals wiskunde, dus dat is lastiger te visualiseren, maar het kan ook...

Maar het periodiek systeem leent zich heel goed voor begrip en visualisatie... En dan komen alle stukjes van de puzzel in een keer op zijn plaats, zo ging het voor mij... Het is het makkelijkste vak in mijn ogen...

Toegevoegd op 01-06-2009 16:19:04
Als er iets gebeurt, dan gebeurt er iets...

Dat zei mij heel veel in de scheikunde... Maar een ander zal het be-minnen hier en mij derhalve voor gek zetten...

Toegevoegd op 01-06-2009 16:22:07
En nog een tip, de stof moet tot weten komen, verder dus dan begrijpen... Maar dat geldt voor alles, niet alleen voor scheikunde... Dus niet stoppen als begrijpen daar is, dan moet je nog doorgaan, tot weten daar is..

Ik zit zelf het precies hetzelfde probleem.
Dingen die mij helpen:
- Leraar. Mijn leraar doet vaak sommen en opgaven voor op het bord, daarna is alles stukken duidelijker. Veel leraren zijn ook wel bereid in een extra uurtje je wat meer persoonlijke aandacht te geven als er een specifiek onderdeel is waar je moeite mee hebt.
- Opgaven. Maak alle opgaven in het boek, zo nodig nog een tweede keer voor de toets, maak oefenopgaven als ze die op school hebben, vraag om een diagnostische toets, enzovoorts. Zo leer je de soort dingen doen die op de toets ook moeten.
- BINAS. Bij de meeste scholen en de meeste toetsen mag je een Binas gebruiken. Dit is een enorme schat aan informatie en kan heel veel leerwerk schelen, als dat het probleem is. Mocht je niet meer op een formule of naam kunnen komen is de kans dat het hier in staat groot. Wel oppassen voor tijd tekort door overbodig zoekwerk.
- Samenvatten. Het werkt bij alle vakken goed, maar zeker bij Scheikunde. Zet alles overzichtelijk in rijtjes of tabelletjes. Ook handig: de methode om een bepaald type som op te lossen uitschrijven in stappen op basis van voorbeeldsommen en het antwoordenboekje.
- Visulaiseren. Reacties tussen verschillende moleculen kunnen heel abstract lijken. Wanneer je het je realistischer voor gaat stellen (Dit molecuul geeft nu dat atoom over aan dat molecuul, omdat die er harder aan trekt), het liefst met oude lego-blokjes en dergerlijke, kan een hoop duidelijk maken.
En verder gewoon veel leren, herhalen en hopen zo alles in het hoofd te krijgen.

Scheikunde is niet zomaar een vak.
Het is een vak met redelijk veel onderdelen.
Als je er een mist, kan het inderdaad gebeuren dat dat het hele resultaat naar beneden haalt.
Wat er niet gesnapt wordt van scheikunde staat niet in de vraag.

Op onderstaande links is veel te vinden over scheikunde, en wordt geregeld bijgewerkt.
De ene is van Wikipedia de andere van Wikibooks.

Scheikunde is helaas een vak met weinig regels en veel uitzonderingen.
De regels en de oplossingsmethodieken zijn makkelijk aan te leren, want ze zijn logisch. De uitzonderingen onthouden daarentegen is helaas stampwerk, eventueel met ezelsbruggetjes.

Je zou inderdaad vanalles kunnen opzoeken over scheikunde op internet, maar als het al is misgelopen bij de basis wat dan? Een zusje van mij heeft datzelfde meegemaakt. Toen de scheikunde lessen begonnen in 3 VWO (voor havo geldt hetzelfde) is de basis niet goed gelegd. In de loop der jaren zul je dan het overzicht verliezen, zo ook bij haar.

Voor haar eindexamen heeft ze een bijspijker-/stoomcursus gevolgd omdat bijlessen niet genoeg waren. Hier had ze met een groepje leerlingen een weekend lang scheikunde lessen helemaal vanaf de basis. Ik kan het niet heel goed uitleggen maar ik zou als ik u was de link bekijken, dat kan nooit kwaad..

By the way: ze is geslaagd!

Op het moment doe ik eindexamen en MORGEN heb ik Scheikunde (HAVO). Daarvoor moet je:
- als eerst héél goed opletten in de les en iets vragen wanneer je iets niet snapt.
-Let ook goed op tijdens practica, want daarbij komt ook vaak theorie voor, waardoor je dus op je examen het beter onthoud (oja, dat was bij die proef!).
-Daarnaast zou ik absoluut een boekje 'samengevat' aanschaffen, dat heeft mij vooral voor het examen erg goed geholpen.
-Lees van tevoren je Binas goed door, dan weet je war je welke informatie kan vinden. Zorg er wel voor dat je er niet in schrijft, als er ietsin staat op je examen heb je een 1!
-En natuurlijk, oefenen! Maar opgaven uit het boek, zorg ervoor dat alle stof af is wanneer het af moet zijn. Als je goed bijgwerkt bent, krijg je dat later ook weer terug in goede cijfers.

Laatste tip:
Maak oefenexamens. Hierdoor leer je het beste voor je examen en weet je ook beter waar e aan toe bent als je in het examen zit.

Hopelijk gaat dit in de toekomst helpen. (en onthoud, je mag voor de havo twee vijfen en een vier staan, mits je gemiddelde hoger is dan een 6, dus bij een 5 is er nog steeds geen probleem!)

Toegevoegd op 01-06-2009 16:35:41
Edit:
De examencursusen in leiden zijn geweldig, maar helpen pas echt als je aan het eind van het jaar bent. Ik spreek uit eigen ervaring, dit jaar heb ik wiskunde B daar gedaan. Ze behandelen namelijk stof die je dat jaar gehad hebt, dus vatten eigenlijk alles samen. Als je zo'n cursus in het begin van het jaar doet, zal het weinig nut hebben omdat de stof dan nog onbekend kan zijn. Ik weet alleen niet wanneer de cursusen zijn, maar bedenk wel een tactische datum als je daar gebruik van wilt maken (dus, vlak voor het eindexamen of nog vlak voor het laatste schoolexamen, dan haal je misschien daar ook nog een goed cijfer voor én heb je nog tijd om de behandelde stof voor te bereiden).

Tja, ik had dat probleem niet, dus ik kan niet uit zelf-ervaring spreken. Ik heb wel veel klasgenoten blijles gegeven om hen verder te helpen. Zowel tijdens mijn eigen middelbareschooltijd als toen ik op de universiteit zat, ook toen heb ik nog wat middelbare-scholieren bijles gegeven.

Wat mij steeds weer opviel: mensen die scheikunde niet snappen, zien het vak als een grote verzameling losse dingetjes. Maar dat is het niet. Zoals bij alle natuurwetenschappen gaat het om de samenhang.

En dat maakt het ook zo moeilijk om blijles te geven. Samenhang moet je niet leren, dat moet je zien.

Neem bijvoorbeeld de elektronen. Die vormen de basis van de scheikunde. Maar de bouw van het atoom, dat is al een stuk natuurkunde. Net als de krachten tussen atoomkern en elektron, of tussen elektronen. Daar begint die samenhang al.

Dan het reageren van stoffen. Da's vaak een stukje puzzelen. Om zo'n puzzel op te lossen, heb je wat wiskunde nodig. Soms zelfs een differentiaalvergelijking. Dan zag ik mijn bijlesleerlingen denken: differentiaalvergelijkingen, da's toch wiskunde - en we zitten hier toch scheikunde te doen? Nee dus, het is allemaal één, die naampjes zijn er alleen maar om nog enig overzicht te behouden.

Krachten uit de natuurkunde, rekenmethodes uit de wiskunde, toepassingen uit de biologie - alles komt samen. De elektronenschillen uit het eerste jaar, de valenties uit het tweede jaar, elektronegativiteit uit het tweede jaar, oplossingscoëfficiënten uit het derde jaar - alles samen, alles in samenhang.

En dat maakt het precies zo moeilijk als je probeert de losse gebiedjes te snappen - dat gaat niet.

scheikunde wordt vaak te droog gedoceerd, er zouden meer verwijzingen gedaan moeten worden naar de rol van scheikunde in het dagelijks leven. Scheikunde vraagt naast een logisch inzicht vaak ook nog een portie creatief inzicht en vaak sluit het ene het andere uit. Probeer scheikunde meer te laten leven voor je dochter en kom met voorbeelden uit de maatschappij en produkten om haar heen.

Zie mijn pbtje die ik je gestuurd heb, hoop dat je er wat aan hebt!
Verder:
- ga in de zomervakantie (hoe erg het ook mag klinken), ophalen wat je achterloopt
- maak opdracht, en bedenk ook wáárom is dat het antwoord, welke theorie hoort daarbij
- maak samenvattingen van jezelf; dan leer je de stof, onthoud je het beter
- mocht ze het zelfstandig niet kunnen, kan je zoeken naar huiswerkbegeleiding, bijlessen, of evt. een stoomcursus, zoals die gegeven worden bij een universiteit.

In mijn studentejaren verdiende ik mijn geld met bijlesgeven in exacte vakken. Ik maakte elke dag op mijn fiets een rondje Haarlem-HeemstedAerdenhout-Zandvoort- Bloemendaal-Haarlem om les te geven aan mijn klanten (studenten) van het Jaques P Thijssen Lyceum. Ik had wel succes, ook met Scheikunde.
Mijn ervaring was dat die manier om het ze te laten begrijpen was: de theorie schematiseren en abstraheren. Want er is echt weinig moeilijks aan, je moet het alleen zien. Alleen proberen de meeste mensen (incl. docenten) er iets bijzonders van te maken, wellicht ter eigen eer en glorie.

Als leraar moet je het NIET ONDERWIJZEN of UITLEGGEN, maar je moet de stof LEERBAAR maken. Dat heb ik later ook weer gedaan met Voortgezette Statistiek aan de Econ. Faculteit van de UVA (voordien altijd een slachtveld) en ook daar werkte dat goed en haalden de meesten het examen.

Toegevoegd op 02-06-2009 13:59:03
Ik zou over dit onderwerp wel een boek kunnen schrijven. Maar ik ben niet ambitieus genoeg.

Toegevoegd op 02-06-2009 14:29:38
Voor de duidelijkheid: in mijn gehele verhaal is dus het antwoord
Je moet scheikunde NIET ONDERWIJZEN of UITLEGGEN, maar je moet de stof LEERBAAR maken, d.w.z. schematisren en abstraheren.
De rest is gebabbel, omdat het anders niet leuk is om iets te schrijven.

Als je er veel voorbeelden/plaatjes bij geeft, wordt het leuker om te leren en plaatjes worden sneller onthouden dan lappen tekst.