Wat zijn economische, sociale en morele prikkels?

Een prikkel is een middel om gedrag te stimuleren in de door jou gewenste richting. De overheid kan dat doen, maar b.v. ook een bedrijf of een leerkracht.

Voor het gemak vervang ik even "economisch" door "financieel" (als je dat goed vindt) en dan kun je zeggen, dat als je iemand sociaal prikkelt, je zegt dat anderen last hebben van zulk soort gedrag (asociaal). Een morele prikkel gaat wat verder, want dan doe je een beroep op het geweten of de eerlijkheid. Helpen die 2 prikkels niet dan ga je gewoon boetes uitdelen, in de hoop dat dat wel helpt :-) En dan zijn we bij de financiele prikkel.

Als je onderstaand stukje leest, dan is het je (nog) veel duidelijker.

"Voorbeeld: een kinderdagverblijf waar af en toe kinderen te laat opgehaald werden. Erg vervelend voor de medewerkers die langer moeten blijven. Om het aantal te laat opgehaalde kinderen terug te dringen besloot het kinderdagverblijf een sanctie op het te laat ophalen van een kind te zetten van 3 dollar. Wat was het effect? Averechts, er werden veel meer kinderen te laat opgehaald. Ouders die eerder om sociale of morele redenen hun kinderen probeerden op tijd op te halen(want je wilt de medewerkers niet boos hebben) maakten nu een financiele afweging. Die drie dollar kon er nog wel af. Toen het kinderdagverblijf besloot de boete vanwege het averechtse effect af te schaffen daalde het aantal te laat opgehaalde kinderen niet meer naar het oude niveau.

Conclusie, als een sociale of morele prikkel vervangen wordt door een financiele prikkel is dit niet zomaar weer terug te draaien. Mijns inziens is dit ook precies een van de redenen waarom het illegaal downloaden van muziek zo populair is geworden.

De muziekindustrie heeft al de naam dat het bij hen alleen om geld draait en daarnaast hebben zij in hun benadering van het illegaal downloaden alleen maar benadrukt dat dit een financieel probleem is en dit proberen af te straffen met boetes. Bovendien, als je zegt dat de muziekindustrie aan het doodgaan is omdat iedereen illegaal muziek download geef je nog eens een extra sociale prikkel aan mensen om dit te blijven of dit te gaan doen. Want iedereen doet het, toch?"

Dit is de link van bovenstaand artikel:
http://www.lopendvuur.nl/2008/02/13/freakonomics-en-de-muziekindustrie/