Waarom zijn wij in ons volkslied van Duitse bloed en eren we de koning van Spanje?

Zo zit dat - Ben ik van Duitse bloed?

Het is weer zover. Met het vijfentwintig jarige jubileum van Trix zal ons volkslied weer veel vaderlandslievende gevoelens losmaken. Want wie pinkt er nou niet een nationaal traantje weg bij het horen van de openingszin: ‘Wilhelmus van Nassouwe, ben ick van Duytschen bloet’? Maar, lieve landgenoten, weten we eigenlijk wel wát we precies zingen? Wat heeft Duits bloed met ons land te maken? De pas gepubliceerde brieven van Willem van Oranje zijn grotendeels in het Duits geschreven, dus hoe Nederlands was de Vader des Vaderlands nou eigenlijk? Volgens Remieg Aerts, hoogleraar politieke geschiedenis, heeft ‘Duytschen bloet’ met Duitsland als zodanig weinig te maken.
“Duits of Diets is Germaans en betekent oorspronkelijk ‘eigen volk’. Het werd gebruikt als aanduiding voor ‘de volkstaal’ tegenover het Latijn. Zo kom je tot in de negentiende eeuw het begrip Nederduits tegen, wat gewoon Nederlands betekent. Ook het Engelse Dutch is daarvan afgeleid. Het Wilhelmus stamt uit 1570. Willem van Nassau kwam oorspronkelijk uit Nassau-Dillenburg, een klein Duits vorstendommetje, zoals er veel waren in die tijd. Deze familiedynastie had niet alleen daar bezittingen, maar ook al in de Nederlanden. En in Zuid-Frankrijk hadden ze het prinsdom Orange. Toen Willem van Nassau de Franse bezittingen erfde, kreeg hij de titel Prins van Oranje. Als lid van zo’n adellijke familie was je eerder erfgenaam van een geheel van bezittingen dan dat je gebonden was aan een bepaalde grond. Je kan dus niet zeggen dat Willem een Duitser was omdat hij toevallig in een Duits staatje geboren werd. Dan was hij net zo goed Frans of Nederlands. Bovendien kon je in die periode überhaupt geen lid van Duitsland zijn omdat dit als staatkundige eenheid helemaal nog niet bestond. Het Duitse rijk was een conglomeraat van allemaal kleine feodale staatjes en ridderschappen. Vanaf 1747 is de dynastie overgegaan op een Friese familietak en werden de twee titels officieelsamengevoegd tot Oranje-Nassau. De familie is dan al 200 jaar helemaal Nederlands en vergroeid met het zelfstandig worden van de Nederlandse gewesten.
De schrijver van het volkslied heeft de prins dus willen prijzen omdat hij een goede vaderlander was. Géén Duitser dus, maar iemand die zich met het Nederdietse vaderland identificeerde.”