Hoe heeft Iran (Perzie) zich in de 20ste eeuw ontwikkeld?

In de 20e eeuw heerste gedurende lange tijd de Pahlavi-dynastie. Vader Reza Pahlavi kwam met een staatsgreep aan de macht en hij en zijn zoon Mohammad Reza Pahlavi regeerden als dictators. De Pahlavi's namen de titel sjah (koning) aan, maar waren van normale komaf. De bevolking werd vaak hardhandig onderdrukt. Iedereen die het absolute gezag van de sjah betwistte - socialisten, liberalen maar ook geestelijken- werd hard aangepakt. Het westen steunde de dictatuur van de Pahlavi's om geopolitieke redenen (een regionale medestander in de toenmalige Koude Oorlog) maar ook om economische redenen waarvan de belangrijkste de toegang tot de rijke Iraanse olievoorraden was.



Massademonstratie in Teheran tijdens de Iraanse Revolutie.
In 1979 dwong een brede opstand van geestelijken, studenten, intellectuelen, middenstanders en vele maatschappelijke organisaties de dictatuur van de sjah ten val tijdens de Iraanse Revolutie. Uiteindelijk schoof de machtigste politieke partij, die van de geestelijkheid, haar voormalige medestanders van de revolutie terzijde en koos ervoor om de macht in handen van één persoon te geven: hun leider ayatollah Ruhollah Khomeini. Sindsdien wordt het land volgens een door hem opgestelde conservatieve islamitische wetgeving geregeerd en ligt de uiteindelijke macht in de handen van de geestelijkheid. Hiermee werd de voorgaande sjah-dictatuur vervangen door een even repressieve religieuze dictatuur gebaseerd op de islamitische wet, de sharia. Het Westen, de Verenigde Staten voorop, veroordeelden de Iraanse Revolutie. Een aantal medewerkers van de Amerikaanse ambassade in Teheran werd 444 dagen gegijzeld: de Iraanse gijzelingscrisis.

Van 1980 tot 1988 voerde Irak oorlog met buurland Iran in de bloedige Irak-Iranoorlog waarbij naar schatting een half tot één miljoen Iraniërs gedood werden. Het Westen steunde de Iraakse dictator Saddam Hoessein in deze oorlog.

Na de dood van Khomeiny in 1989 werd ayatollah Ali Khamenei de Hoogste Leider van Iran.

Onder het presidentschap van de hervormingsgezinde president Mohammad Khatami, 1997-2005, werden in het land, waarvan meer dan de helft van de bevolking jonger is dan 30 jaar, enkele veranderingen doorgevoerd in de richting van een meer democratische rechtsstaat. Echter, in 2005 werd de conservatieve Mahmoud Ahmedinejad, naar voren geschoven door de conservatieve geestelijkheid, president van Iran en zijn de voorgaande hervormingen deels teruggedraaid/Lees verder in bron(plaatsgebrek hier)