Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Wat is een prondelblok?

Het is een vakterm uit molen wereld. Ik kwam een document tegen waarin stond dat die was vastgezet, maar waarvoor dient het?

Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
1.4K
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Ik zag ergens dat er eentje werd bijgespied ; het ontgaat mij ook volledig.
Wel ken ik prondel dat rommel of pruttel betekent, en prondelen als werkwoord voor rommelen, rotzooien, knoeien of prutsen. En zelfs in de samenstelling prondelmarkt of prondelverkoper voor rommelmarkt en voddenboer. Dat lijkt me echter niet een primaire activiteit in een molen ;-)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Mijn collega (molenaar) gaf aan dat het om een korenmolen ging. Je komt via Google ook vast wel uit op zijn pagina. Het woord komt waarschijnlijk uit het Belgisch, maar is volgens hem een vakterm. Ik ging het woord voor de grap Googlen en zag dat ér nergens uitleg over stond. Nu ken ik de term zelf ook (nog steeds) niet, dus ik bedoel dit niet als raadsel. Maar het intrigeert me wel dat het woord dan nergens staat, behalve dat molenaars er iets mee hebben gedaan. De volgende stap is om mijn collega te overhoren. Maar eerst maar eens hier in de groep gooien voordat ik andere methoden moet gebruiken om het uit hem te krijgen.
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Ik heb een kennis op een ander forum die sinds kort in het bestuur van een of andere stichting zit die een molen beheert. wellicht dat zij er ook nog een of ander van afweet.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Rechtstreeks (via die kennis) van de molenaars :

"Een prondelblok is een houten blok op de pasbalk waar de taatspot voor de bolspil ingewerkt zit. Dit blok (ook wel 'kussen' genoemd) is in 4 richtingen instelbaar met wiggen. Kom een keer kijken! "

:lol:

In het online molenwoordenboek dat een andere dame op dat forum voor me gevonden heeft is het prondelblok (vermoedelijk een Vlaams woord ?) niet terug te vinden, maar wel de bolspil (ook wel peerijzer), de taatspot en de pasbalk.

Het hele verhaal zit zo ongelofelijk vol met jargon dat het wel een speurtocht lijkt, maar alles bij elkaar lijkt het er op dat het een onderdeel is van dde molen waarmee de onderlinge afstand tussen de molenstenen wordt afgeregeld.

Het is dus een houten blok op de balk waarmee die onderlinge afstand geregeld wordt, waarin een pot met wonderolie zit om de spil waarop de bewegende maalsteen rust te smeren.
Ik zie het nog niet helemaal voor me, maar er is me een foto beloofd ; hopelijk komt die nog voor de vraag sluit.

In de tweede bron (Wiki) staan heel veel foto's en tekeningen waarop de meeste van deze onderdelen wel redelijk duidelijk zijn afgebeeld. (uiteraard weer zonder het woord 'prondelblok'.

Ik denk dat het woord prondel (rommel, geknoei) in dit verband terug te voeren is op de smeer / wonderolie in de taatspot, maar dat is giswer van mijn kant.

Toegevoegd na 13 minuten:
Ik heb zelfs een foto gevonden van het ' kussen op de pasbalk' dat dus het prondelblok moet zijn, maar ik moet je eerlijk vertellen dat ik er persoonlijk geen chocola (of prondelblok of kussen) van kan maken. ;-)
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
13 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Mijn collega molenaar zij hetzelfde zonder blikken en blozen; "Een prondelblok is een houten blok op de pasbalk waar de taatspot voor de bolspil ingewerkt zit." Ik heb inmiddels ook begrepen dat het in normaal Nederlands een houten inrichting is waarmee je de maalsteen kunt optillen of de afstand kunt regelen. Omdat het geheel draait zijn er wat slimme timmertechnische trucjes bedacht en elke oplossing heeft kennelijk zijn eigen jargon. Dat lijkt mij als leek ook wel een beter antwoord en dat kan ik nog wel begrijpen.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding