Hoe kan het dat het cortisolniveau in je lichaam 's ochtends hoger is dan 's avonds?

Cortisol is een hormoon dat in het lichaam in de bijnierschors ( kleine klieren aangrenzend aan de nieren) wordt geproduceerd. Cortisol speelt een rol in vele processen in het lichaam, waaronder in de vertering van voedsel, het immuunsysteem, en het slaap-waakritme.
De uitscheiding van cortisol wordt aangestuurd door klieren in de hersenen. Door de aanwezigheid van cortisol in het lichaam worden eiwitten afgebroken waardoor er energie (in de vorm van glucose) wordt gemaakt.

De basale concentratie van cortisol kent een circadiaan ritme. Dat betekent dat er ‘s ochtends veel van het hormoon aanwezig is en gedurende de dag steeds minder, totdat het in de nacht zijn minimum bereikt en weer gaat stijgen. Dit productieritme
zit in onze genen. Overdag, of beter gezegd zodra het licht werd, moesten onze verre verre voorouders alert en waakzaam zijn om de gevaren in de natuur het hoofd te kunnen bieden. Zodra het 's ochtends licht wordt start daarom onze cortisolproductie en stijgt het niveau ervan.

Cortisol wordt gemaakt in de bijnierschors. De hypofyse (hangt onder aan de hersenen) regelt onder meer afgifte van cortisol via het hormoon ACTH dat op zijn beurt weer wordt aangestuurd door onder meer het hormoon CRH dat uit de hypothalamus komt. De hypothalamus ligt boven de hypofyse. Er lopen zenuwbanen van het netvlies naar delen van de hypothalamus waar een soort biologische klok zit. Is het nu zo dat het CRH uit de hypothalamus het ritme regelt ? Dat lijkt niet zo te zijn. ACTH varieert over de dag en de bijnierschors reageert daar op met meer of minder afgifte van cortisol aan het bloed. Waarom ACTH een ritme heeft is niet goed bekend, al zijn er wel wat mogelijke kandidaten beschreven.