Meer regels lijdt tot meer overtredingen?

In principe en statistisch danwel zuiver wiskundig gezien natuurlijk wel. Als ergens geen (geschreven) regel voor is, kan je die ook niet overtreden. Is die regel er eenmaal wel, dan zal deze onherroepelijk en bij herhaling overtreden gaan worden.

Dan kun je je natuurlijk afvragen wat het doel van regels is. Zeker in dit land vraag je je wel eens af of mensen alleen maar regeltjes zitten te verzinnen omdat ze daarvoor betaald worden, hoe nutteloos ook.

Maar wie wel eens in een club, bestuur, verenging, wat dan ook, een gezín desnoods de scepter heeft gezwaaid, weet dat 'helemaal zonder regels' gewoon niet werkt. Dat zou kunnen in een ideale samenleving, waarin iedereen het fatsoen heeft elkaars grenzen te respecteren en ongezien en ongehoord rekening met elkaar houdt. Helaas zijn we daarvoor als snel met te veel mensen (twee kan al te veel zijn), dus kom je onvermijdelijk op het punt waarop je afspraken moet maken.

En die afspraken noemen we dan vervolgens regels. Spelregels, verkeersregels, schoolregels, forumregels, noem maar op. Van gedragsetiquette tot het wetboek van strafrecht.

Die regels komen er dus meestal pas als ze nodig blijken te zijn. En ze zijn blijkbaar nodig omdat er ergens iets gebeurt wat het onderlinge verkeer tussen mensen hindert zonder daarvoor een richtlijn op te stellen.

Zo is er bijvoorbeeld geen regel voor het maximum aantal spullen dat je in de supermarkt in je karretje mag gooien. Maar op het moment dat de situatie zich voordoet dat er de hele dag lege vakken en gebrek aan karren is omdat teveel mensen stelselmatig hamsteren, geef ik je op een briefje dat die regel er komt. En omdat het gedrag er al was vóór de regel en zal blijven bestaan, zij het hopelijk in mindere mate, zal die ook overtreden worden.

De regel zélf, echter, zal geen overtreding oproepen als het afwijkende gedrag waartegen de regel bedoeld was, niet al bestond. Bij een hele obstinate enkeling wellicht.

Of zouden morgen ineens allemaal mensen hun auto binnen in het overdekte winkelcentrum gaan parkeren als dat officieel verboden werd, terwijl dat nu volgens mij in niemands hoofd zou opkomen....