Wat gebeurt er als je de wc precies op de evenaar doorspoeld?

Dat hangt van meerdere factoren af. Zie het verhaal hieronder. Hier gaat het trouwens wel over badwater, niet over wc-water.

Er is iets vreemds aan de hand met de draairichting van draaikolken ten noorden en ten zuiden van de Evenaar. Vaak wordt dit beschreven als het badwater-fenomeen. Badwater zou op het noordelijk halfrond tegen de klokrichting in wegstromen en op het zuidelijk halfrond met de klok mee. Dit verschijnsel wordt het Coriolis effect genoemd.
Het Coriolis effect heeft te maken met de draaiïng van de aarde om haar as. Het is een beetje te begrijpen door je voor te stellen dat je op de Evenaar door de rotatie van de aarde met 40.000 km per dag (ruim 1600 km/uur) beweegt. Sta je op de Noordpool dan beweeg je niet, de aarde draait als het ware onder je door. Op plaatsen die daar ergens tussenin liggen, is de draaiïng tussen de nul en de 1600 km/uur. Als je van Athene naar Oslo vliegt in een rechte lijn, dan begin je te vliegen met dezelfde west-oost snelheid als Athene. Oslo draait langzamer en je komt dus rechts van je doel uit. Op het noordelijk halfrond krijgen niet alleen vliegtuigen een afbuiging naar rechts mee. Ook lucht en watermassa's die met de aarde meebewegen krijgen een afbuiging naar rechts.
Het Coriolis effect heeft één bezwaar: het is tamelijk moeilijk aan te tonen. Vaak zijn er allerlei andere krachten werkzaam die het aantonen van het Coriolis-effect bemoeilijken. Bij het badwater verstoort soms zelfs al het uittrekken van de stop de waarneming. Bij draaikolken kan bijvoorbeeld de structuur van de rivierbodem zorgen dat niet iedere draaikolk zich trouw aan het Coriolis effect houdt.


(tp)