Een aantal leden ging liever jagen en dezen richtten de jachtclub 'THaasje' op. Is deze zin taalkundig juist? Indien niet, welke is dan de goede?

Question

Volgens Taaladvies (en volgens mij) is het: een aantal leden gingen, omdat het om een collectief gaat. "Richtten" zou dan juist zijn, maar hoe zit het dan met: "dezen" ?

Toegevoegd na 22 minuten:
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/16/aantal_een_mensen_waren_was/
Verbetering van mij: als het om een collectief gaat is het volgens Taaladvies: een aantal leden ging.

SimonV · Accepted Answer

Meervoud kan:
Het meervoud bij een aantal X'en past bij de betekenis die een aantal voor veel mensen in de praktijk heeft: 'enkele, meerdere'. Het geeft dus vooral een onbepaald getal aan, net als een heleboel en een stuk of wat. 
"Een aantal leden gingen liever jagen en dezen (of zij) richtten de jachtclub 't Haasje op."
Omdat richtten meervoud is, lijkt me het logisch dat dezen ook meervoud is.
Zonder dezen leest lekkerder, vind ik:
"Een aantal leden gingen liever jagen en richtten de jachtclub 't Haasje op."

Maar... het enkelvoud kan ook, al komt het formeler over: 
"Een aantal leden ging liever jagen en dat (aantal) richtte de jachtclub 't Haasje op."
"Een aantal leden ging liever jagen en richtte de jachtclub 't Haasje op."
Een aantal krijgt nu veel nadruk. Sommigen vinden dat deze zin daardoor vooral lijkt te gaan om de groep als geheel.

 · Answer

Dit is zo'n "enkelvoud-dat -altijd -meer-dan-één-aangeeft" waarin we taalkundig een beetje op de wip zitten. Een aantal IS, natuurlijk, maar niemand kijkt meer op van een "aantal mensen die aanwezig zijn" in plaats van "een aantal mensen dat aanwezig is". Eigenlijk verschuift in die zinnen een beetje het onderwerp van het strikt grammaticale onderwerp naar de hele onderwerpzin. Hoe frequenter we het "meerledige enkelvoud" gebruiken, hoe sneller we het in zijn geheel als meervoud gaan gebruiken.

Je kunt het een klein beetje omzeilen door te stellen dat "Een paar leden gingen liever jagen, en dezen richtten de jachtclub op". Strikt gezien net zo "fout" als "een aantal gingen", maar daar voelt het nog niet voor iedereen juist, en strikt grammaticaal is het dat ook (nog) niet.

Beide zinnen zijn "verdedigbaar" en het ligt er wellicht ook een beetje aan in welke context je ze gebruikt. Als het voor Nederlands is, zou ik nog kiezen voor "een aantal" = enkelvoud. Maar niemand kan je van een fout betichten als je ze als meervoud bestempelt.

Grappig is in dit verband de relatie met "een paar". Eén paar, twee paren, dus een paar is enkelvoud. En ja, er STAAT een paar schoenen in de gang, meestal. Maar heel vaak is een paar al absoluut meervoud, en klinkt enkelvoud heel raar. Er zitten nog een paar boterhammen in de zak. Er zijn nog een paar mensen niet aangekomen. Paar (stel, eenheid) en paar (meer dan losse elementen) heeft blijkbaar twee volkomen verschillende betekenissen gekregen. Iets dergelijks zie je bij "aantal" ook gebeuren. Want we zeggen wel "een aantal mensen hebben", maar niet "het zullen een aantal dagen mooi weer worden" -wel "het zal een paar dagen", wat dan weer klopt met het "paarverhaal" , want een paar dagen is absoluut een eenheid.

Toegevoegd na 2 minuten:
Let wel op de consistentie : een aantal ging en richtte , een aantal gingen en richtten . Niet door elkaar gooien, dat staat inderdaad slordig. 
"Dezen" is in beide zinnen goed ; bij mensen zet je daar (formeel) een -n achter, bij dieren, begrippen of voorwerpen niet.

Een aantal leden ging liever jagen en dezen richtten de jachtclub 'THaasje' op. Is deze zin taalkundig juist? Indien niet, welke is dan de goede?

Het beste antwoord

Andere antwoorden (1)

Weet jij het beter..?