waarom word een ballon met lucht kleiner als je hem laat liggen zonder dat er een gat in zit???

Hoe luchtdicht onze longinhoud ook verpakt lijkt in het kleurrijke rubbervel, de luchtmoleculen vinden vroeg of laat hun weg naar buiten. Daar hebben ze geen geprikt gaatje voor nodig.

Ballonnen worden van rubber gemaakt, meestal van oude autobanden of schoenzolen. Het rubber is een polymeer, zeg maar een lange ketting van aaneengeregen kleine moleculen. Het bijzondere van de rubberpolymeren is dat de ketens ook nog eens aan elkaar vastzitten. Een kluwen van ketens die wel een beetje ten opzichte van elkaar kunnen bewegen, maar niet te veel.

Chemisch gezien bevindt het rubber zich dan ook in de vloeibare fase, legt Joost de Wit, polymeerchemicus van de Rijksuniversiteit Groningen uit. Maar door alle dwarsverbanden vloeit rubber niet, maar springt het na uitrekken terug naar zijn oorspronkelijke vorm.

Dat is handig, want daardoor is rubber elastisch, maar dat voordeel heeft ook zijn nadeel. Als de ballon wordt opgeblazen en het rubber steeds dunner wordt, kunnen de ketens niet meer alle gaten afdichten en laten ze hier en daar steken vallen. Door die gaatjes ontsnappen de luchtmoleculen (zuurstof en stikstof) naar buiten.