Waarom mag ik geen zelfmedelijden tonen?

Ik denk dat je te maken hebt met een begripsverwarring, want wat jij beschrijft, is geen zelfmedelijden. We noemen het zelfmedelijden als iemand zwelgt in zijn verdriet, zichzelf enorm zielig vindt en zich daar volledig op richt. Dus iemand ziet niet meer de relatie tot anderen die het misschien ook moeilijk hebben, maar alleen zijn of haar eigen probleem. En vaak ziet iemand dan ook niet hoe hij zelf invloed kan hebben op zijn leven en ervaart hij het alsof alles hem zomaar overkomt en - even extreem uitgedrukt - het universum hem (of haar) Een Groot Onrecht aandoet. Het leidt tot niets goeds en maakt iemand passief ("het is oneerlijk, ik kan er niets aan veranderen en ik blijf gewoon in mijn hoekje zitten mokken").

Dat is heel iets anders dan gewoon aangeven dat je ergens last van hebt of dat je het ergens moeilijk mee hebt in je leven. Je mag best erkennen dat lijden soms onderdeel is van het leven of dat je in een moeilijke situatie zit. Ook mag je daar over praten met anderen, en je hebt ook simpelweg het recht op je eigen gedachtes, emoties en ervaring. Met andere woorden: als jij ergens van baalt, als jij ergens heel verdrietig over bent, dan is dat zo. Niemand kan jou vertellen dat je bepaalde gevoelens niet zou mogen hebben. Zelfs jijzelf niet: dat noemen we ook wel zelfcompassie, wat dus iets heel anders is dan zelfmedelijden.

Een voorbeeld: je bent chronisch ziek en daardoor erg beperkt. Als je jezelf heel zielig vindt en je denkt dat jij het moeilijker hebt dan wie dan ook, dan is er sprake van zelfmedelijden. Als je weet dat chronisch ziek zijn gewoon kut is en dat je je dus niet schuldig hoeft te voelen als je een keer een paar dagen erg somber bent vanwege je verdriet over het ziek-zijn en intussen probeert om er het beste van te maken, is er sprake van zelfcompassie. Een belangrijk verschil is de uitkomst: zelfmedelijden maakt je alleen negatief, zelfcompassie maakt het je beter in je vel komt te zitten en leidt tot een positieve actie: proberen om datgene wat je wél kunt beïnvloeden in het leven, zo optimaal mogelijk te krijgen. Een ander verschil is de relatie tot de ander: bij zelfmedelijden zie je de ander niet meer, ben jij alleen zielig en draait de hele wereld daar om. Bij zelfcompassie zie je je eigen lijden in het juiste perspectief: "natuurlijk baal ik er soms enorm van dat ik ziek ben, elk mens zou het daar van tijd tot tijd moeilijk mee hebben" en ben je in staat om naast je eigen lijden ook mee te leven met iemand anders.