Hoe kan het dat je stopt met groeien?

De meeste botten in je lichaam zijn ontstaan uit kraakbeen. Kraakbeen is een soort bot maar het is veel buigzamer en zachter dan bot.
Voor de geboorte, als het kind zich nog in de baarmoeder bevindt, bestaat een aantal botten voornamelijk uit kraakbeen. Na de geboorte gaan deze kraakbenige botten snel verbenen. Ze worden tot definitief bot omgevormd.
Met uitzondering van de uiteinden van de lange pijpbeenderen vindt deze verbening in het gehele kraakbenige bot plaats. Aan de beide uiteinden van de botten blijft een schijf kraakbeen over die voorlopig niet verbeent. Deze kraakbeenschijf wordt groeischijf genoemd. Vanuit de groeischijven vindt het proces van de lengtegroei van de botten plaats. De groeischijven produceren kraakbeen. Dit kraakbeen wordt toegevoegd aan het harde gedeelte van de botten, dus het bot dat tussen de twee groeischijven in ligt. Het toegevoegde kraakbeen wordt vervolgens ook omgezet in hard bot.

Door dit continue proces van aanmaak en omzetting van kraakbeen in bot worden de botten langzaam langer. Aan het einde van de puberteit verbenen tenslotte ook de kraakbenige groeischijven en houdt de lengtegroei op. Maar botten groeien natuurlijk niet alleen in de lengte maar ook in de breedte. De groei in de breedte vindt gelijktijdig plaats met de groei in de lengte van de botten. De diktegroei verloopt niet vanuit de groeischijven, maar verloopt volgens een ander groeiproces. Om ieder bot bevindt zich een vlies (perichondrium) van waaruit laag voor laag botweefsel wordt afgezet. De diktegroei start al vanaf de geboorte en gaat langzaam door tot aan volwassenheid.

De activiteit van de groeischijf wordt geregeld door het groeihormoon uit de hypofyse. Normaal gesproken hebben de botten rond de puberteit al hun definitieve grootte bereikt. De afgifte van het groeihormoon wordt dan veel minder waardoor er geen nieuw kraakbeen meer wordt aangemaakt en de groeischijven langzaam verbenen. De groeischijf wordt steeds dunner en is uiteindelijk ook niet meer terug te zien in het definitieve b ot.

Je stopt nooit met groeien, alleen in de lengte stopt het groeien, de rest zoals oren en neus blijven doorgroeien. Je stopt met groeien omdat er dan geen bepaald hormoon aangemaakt wordt.

De geslachtshormonen die je tijdens de puberteit maakt, zorgen dat de kraakbeencellen verbenen (ofwel verkalken). De groeischijven van kraakbeen veranderen dan in been (bot). Been is veel harder dan kraakbeen. Celdeling is dan dus niet meer mogelijk, waardoor de groei stopt. Aan het einde van de puberteit zijn al je groeischijven van been, waardoor de celdeling helemaal is gestopt (bij de groeischijven) en het groeien niet meer mogelijk is.

De groeischijven zitten in je enkels, knieën, bekken (heupen), schouders en schedel.