Wat is het verschil tussen oxycodon met gereguleerde afgifte en fentanyl pleisters?

Het is net weer een ander stofje uit de grote opiaten-familie, waardoor de reacties kunnen verschillen per patiënt. Zo worden sommige mensen erg misselijk van het één, maar niet van het ander, of geeft het ene meer klachten van sufheid of zweten dan een ander opiaat.

Verder is de toedieningswijze een belangrijk verschil. Fentanylpleisters zijn heel geschikt voor mensen met een stabiele opiaatbehoefte, dus mensen die langdurig (enkele maanden of langer) eenzelfde dosering nodig hebben. De pleister kan drie dagen blijven zitten wat als voordeel heeft dat je minder pillen hoeft te slikken en je er ook niet elke dag aan hoeft te denken, maar als nadeel dat je minder flexibel bent met de dosis. Als blijkt dat de dosering te hoog is, kan bij het verwijderen van de pleister het nog een dag of zelfs langer duren eer de werking afneemt. Andersom: als je meer pijnstilling nodig hebt en je gaat een hoger gedoseerde pleister plakken, duurt het zomaar anderhalve dag voordat je daar ook iets van merkt. Oxycontin werkt binnen een uur en het effect begint na twaalf uur (bij sommige mensen al sneller) al uit te werken. Je bent dus flexibeler als je de dosis wilt aanpassen. Bij beide middelen kan trouwens altijd gecombineerd worden met een snelwerkend middel zoals oxynorm, de snelwerkende variant van oxycodon. Dat werkt ongeveer 6 uur en je merkt na een minuut of 15 vaak het effect al.

Voor de rest kan de wijze van toedienen invloed hebben op de bijwerkingen die je ervaart: sommige mensen hebben minder maag-darmklachten bij transdermale toediening (dus via de pleister) maar een nadeel is weer dat de pleister lokale huidirritatie kan geven. De pleister kan loslaten bij het douchen, terwijl pillen weer eerder vergeten kunnen worden. Wanneer iemand koorts heeft of graag naar de sauna gaat is de pleister minder geschikt omdat bij hogere temperaturen de stof te snel wordt afgegeven en dan heel vervelende bijwerkingen kan geven.

En de persoonlijke voorkeur speelt een rol: mensen die verder geen dagelijkse medicijnen slikken, vinden het wellicht een grote drempel om 2 of 3 maal per dag echt op tijd te denken aan hun medicatie. Maar iemand die toch al dagelijks medicatie slikt vindt het misschien gemakkelijker om op vaste tijden medicatie te slikken dan om elke 2-3 dagen ook nog eens aan die pleister te moeten denken. Als je slikproblemen hebt, is de keus voor pleisters natuurlijk snel gemaakt. Wat voor jou goed of prettig is, hangt dus helemaal af van je verdere situatie.