Waarom kan je lichaam soms heftig schokken vlak voordat je in slaap valt?

Als je slaapt, zijn je willekeurige spieren (dat zijn de spieren die je zelf kunt bewegen) verlamd. Het lichaam doet dat om te vermijden dat je rare dingen gaat doen als je droomt. Je onwillekeurige spieren (hart, longen, darmen, blaas, dus alle spieren die je niet direct onder controle hebt) worden natuurlijk niet verlamd.

Er is dus een overgang tussen de normale toestand van je spieren, als je nog niet slaapt, en de verlamde toestand, als je slaapt.

Nog een weetje: je weet onwillekeurig hoe de stand van je lichaam is, en hoe sterk je spieren zijn aangespannen. Dat zorgt ervoor dat je rechtop kunt blijven staan zonder na te denken. Die informatie komt onder andere van de spierspoeltjes, die de werkelijke stand van de spieren doorgeven aan de hersenen.

Als je nu in slaap valt, kan het gebeuren dat je spieren al verlamd worden, maar de spierspoeltjes nog werken. Dan treedt de reflex in werking die de spierspanning terugbrengt naar het normale niveau. Dat is dezelfde reflex die ervoor zorgt dat we rechtop kunnen blijven staan. Die reflex is heel snel, en de spier gaat in één keer van helemaal slap (want: verlamd) naar een normale spierspanning. Dat geeft een schok.

Van die schok kun je dan weer wakker worden. Dat is dus een onbedoeld gevolg van het verkeerd-om uitschakelen van de spieren en de correctiereflex.

Als bij het inslapen je correctiereflex eerst wordt uitgeschakeld, en dan pas je spieren verlamd raken, is er niets aan de hand.

Toegift:

Bij het wakker worden kan de volgorde ook wel eens verkeerd-om zijn. Bij sommige mensen gebeurt het dat de hersenen eerst wakker worden, maar dat de verlamming van de willekeurige spieren pas na een tijdje wordt opgeheven.

De meeste mensen ervaren dat als heel beangstigend. Dat is goed voor te stellen: je bent wakker, maar je bent niet in staat je te bewegen.

Afhankelijk van wat er allemaal nog is uitgeschakeld, kun je in zo'n situatie het gevoel krijgen te zweven. Als je dan ook nog net niet helemaal wakker bent, voelt dat voor sommigen alsof ze zijn uitgetreden.