Ziet iedereen de kleuren het zelfde?

Op een kleine groep mensen na (hersenbeschadiging *) ziet iedereen dezelfde kleuren, maar niet iedereen interpreteert de kleuren hetzelfde.

Waarneming van kleur is een kwestie van interpretatie die onder andere afhangt van de kennis die je van de wereld hebt. Een grasveld noem je groen, ook al weet je dat dat maar ten dele waar is. Eigenlijk is een grasveld namelijk een verzameling van allerlei kleuren (niet alleen groen) met ook nog verschillende gradaties van helderheid. Maar onze hersenen brengen die informatie voor het gemak onder in de categorie groen. Maar ook de context van een kleur beïnvloedt de perceptie ervan: twee kleurvlakken met dezelfde kleur zie je als verschillend, als ze omgeven zijn door verschillende kleuren.

Kleuren zien is dus een kwestie van leren.
* Er zijn mensen die het, door een hersenbeschadiging na een ziekte of ongeluk, niet kunnen. Iemand die aan deze aandoening, achromatopsie, lijdt, ziet niet dat twee vlakken dezelfde kleur hebben en kan geen kleuren op volgorde leggen, maar ziet wel een verschil in helderheid. Verder functioneert zijn gezichtsvermogen zoals het hoort: hij kan lezen en schrijven en ziet de wereld duidelijk. Alleen ziet die in grijstinten, als op een zwart-wit televisie.

Aan de andere kant zijn er ook mensen die wel degelijk kleuren zien, maar ze niet kunnen benoemen (dit heet kleur kleur-agnosie). Ze zien het verschil tussen groen en geel wel, maar kunnen alleen zeggen welke van die twee groen en welke geel is als ze het vergelijken met dingen waarvan ze weten dat iedereen het groen of geel noemt. Pas als ze de kleur van een broek kunnen vergelijken met een grasveld, weten ze dat die broek groen is.

Wat wij kleurenblindheid noemen is meestal een vorm van anomale trichromatopsie. Dit betekent dat alledrie de kegeltjes (zie tweede link voor meer uitleg hierover) gewoon werkzaam zijn, maar dat de gevoeligheid van één van de kegeltjes iets verschoven is.

Voor meer informatie: zie bronnen