Alleen al bij de gedachte aan de Nieuwe Hollandse Haring loopt bij menig visliefhebber het water al in de mond. De verkoop van de Hollandse Nieuwe is sinds 23 juni in heel Nederland is gestart. Weliswaar een 10 dagen later dan gepland, omdat de haring nog niet vet genoeg was.
Traditiegetrouw vindt 1 dag voor de start van het nieuwe haringseizoen de veiling van het het eerste vaatje Hollandse Nieuwe plaats bij de visafslag in Scheveningen. Ook dit jaar leverde dit een recordbedrag op. Zijn die glimmende, gladde jongens eigenlijk wel zo gezond? Wordt het een smakelijk seizoen en is haring wel zo Nederlands als we denken? Wij zochten het voor je uit.
Veiling van het eerste vaatje haring
Sinds jaar en dag wordt het eerste vaatje Hollandse Nieuwe geveild. Op donderdag 22 juni 2023 vond er weer een historische veiling plaats op de visafslag van Scheveningen. Het eerste vaatje Hollandse Nieuwe werd geveild voor een recordbedrag van €159.500. Energie- en telecombedrijf Budget Thuis deed dit hoogste bod. De opbrengst hiervan komt ten goede aan de Voedselbank. Wat zal het bedrag in 2024 worden? Wij zijn benieuwd!
Hoe vetter, hoe beter
De Hollandse Nieuwe mag zo genoemd worden als deze binnen 6 weken, van mei tot juli, is gevangen en tenminste 3 jaar oud is. Ook moet de vis een minimaal vetpercentage van 16% hebben. In het voorjaar hebben de haringen zich volgegeten met plankton. Dat zorgt ervoor dat ze nu lekker vet zijn. Hoe hoger het vetpercentage, hoe voller en romiger de haring smaakt.
Na september mag de term Hollandse Nieuwe niet meer gebruikt worden, daarna heet diezelfde haring ‘maatjesharing’. Die naam is een verbastering van de vroegere benaming ‘maagdelijke haring’, die werd gebruikt omdat deze haring nog geen hom of kuit bevat.
Is Nieuwe Hollandse Haring echt zo Nederlands?
Hoewel de naam anders doet vermoeden wordt de Nieuwe Hollandse Haring vooral in Denemarken, Noorwegen en Schotland gevangen. De naam heeft niets te maken met de herkomst van de vis. Deze naam is te danken aan het proces van het kaken, zouten, fileren en direct invriezen, omdat dat een Nederlandse uitvinding is.
De geschiedenis van haring
Eigenlijk is zoute haring een beetje uit nood geboren. Nederlandse vissersboten varen al eeuwenlang uit. Om hun vis vers aan wal te krijgen kon de boot niet te ver uitvaren en moest deze snel terugkeren. Nederlanders vonden het proces uit waardoor de vis langer houdbaar werd. Zo konden zelfs de mensen die in het binnenland woonden nog genieten van verse vis. Dit proces van kaken, zouten, fileren en direct invriezen maakte het mogelijk om wel lang op zee te blijven. Bij het kaken worden de kieuwen en ingewanden van de vis weggehaald. Bij het kaken blijft wel de alvleesklier zitten, deze helpt namelijk bij het rijpen van de haring.
Een bijkomend voordeel van het invriezen is dat haringworm geen kans krijgt. Een haringworm is een parasiet die bij mensen de maag- of darmwand kan beschadigen. Deze overleeft bevriezing niet. Alle vis die bedoeld is om rauw te eten moet daarom verplicht ingevroren zijn geweest. Hierdoor komt de haringworm in Nederland gelukkig vrijwel niet voor.
‘Haring in het land, dokter aan de kant’
Is het eten van haring wel zo gezond? Een bekend gezegde is: ‘Haring in het land, dokter aan de kant’. Haring is een vette vis. Het advies van het Voedingscentrum is om 1 keer in de week vis te eten, bij voorkeur vette vis. Haring, makreel, zalm en sardines vallen onder vette vis. Vette vis bestaat uit meer dan 5% vet. Vis eten is vooral belangrijk vanwege de vetzuren. Haring zit boordevol omega 3 vetzuren zoals DHA en EPA. Dit zijn onverzadigde vetzuren die een gunstige invloed hebben op het versterken van botten, de aanmaak van rode bloedcellen en een goed werkend zenuwstelsel. Veel Nederlanders hebben een tekort aan deze vetzuren.
Daarnaast bevat haring allerlei vitamines en mineralen. Vers, uit pot of blik of uit de diepvries, dat schijnt niet uit te maken. Het enige waar je op moet letten is dat je er niet teveel van eet, want haring bevat, door het bewaarproces, erg veel zout. Te veel zout is weer niet goed voor je hart, bloedvaten en nieren. Ook hierbij geldt dat overdaad schaadt.