Waarom draaien manen en planeten ringen om de evenaar?
Is dit altijd zo?
Het beste antwoord
Dat doen ze niet per definitie. Er zijn genoeg manen die er een andere baan op na houden. Maar dat zijn meestal ingevangen manen met een oorsprong elders. Ingevangen in het zwaartekrachtveld van de planeet.
'Echte manen' zijn gevormd uit dezelfde protoplanetaire schijf waar ook de planeet uit is ontstaan.
Tijdens het ontstaan van de jonge zon heeft zich een stofschijf rondom de jonge ster gevormd. Die schijf was relatief plat en roteerde om de zon.
In die schijf traden wervelingen op rond plekken waar meer materie, en dus zwaartekracht was. Omdat de schijf zo dun was stond de as waarom deze wervelingen draaiden min of meer loodrecht op het vlak van de stofschijf.
Die plekken met meer materie, en dus zwaartekracht, trok meer en meer stof en dus ook meer en meer zwaartekracht uit de omgeving aan. Uit die steeds zwaarder wordende, roterende klompen zijn de planeten ontstaan.
Op hun beurt zijn er om die planeten ook wervelingen ontstaan waarin zich roterende klonten materie samentrokken. Dat zijn de latere manen geworden.
Omdat dit alles is ontstaan uit één grote schijf zijn dus ook al die hemellichamen in hetzelfde vlak geboren. Allen met een rotatie-as, min of meer loodrecht op het vlak van de schijf. Zie daar de relatie tussen de rotatieas van een planeet en het vlak waarin de manen om de planeet draaien. (en waarin dus ook de planeten om de zon draaien !)
(Lees meer...)
'Echte manen' zijn gevormd uit dezelfde protoplanetaire schijf waar ook de planeet uit is ontstaan.
Tijdens het ontstaan van de jonge zon heeft zich een stofschijf rondom de jonge ster gevormd. Die schijf was relatief plat en roteerde om de zon.
In die schijf traden wervelingen op rond plekken waar meer materie, en dus zwaartekracht was. Omdat de schijf zo dun was stond de as waarom deze wervelingen draaiden min of meer loodrecht op het vlak van de stofschijf.
Die plekken met meer materie, en dus zwaartekracht, trok meer en meer stof en dus ook meer en meer zwaartekracht uit de omgeving aan. Uit die steeds zwaarder wordende, roterende klompen zijn de planeten ontstaan.
Op hun beurt zijn er om die planeten ook wervelingen ontstaan waarin zich roterende klonten materie samentrokken. Dat zijn de latere manen geworden.
Omdat dit alles is ontstaan uit één grote schijf zijn dus ook al die hemellichamen in hetzelfde vlak geboren. Allen met een rotatie-as, min of meer loodrecht op het vlak van de schijf. Zie daar de relatie tussen de rotatieas van een planeet en het vlak waarin de manen om de planeet draaien. (en waarin dus ook de planeten om de zon draaien !)
6 maanden geleden
Thecis
6 maanden geleden
Juist door die draairichting (door behoud van Impuls) weet je dat er iets gebeurd is met Venus draait de "verkeerde" kant op en Uranus lijkt omgevallen te zijn (de as zit op circa 100 graden). Van beide weten we overigens niet waarom. Waarschijnlijk iets met botsingen.
Ozewiezewozewiezewallakristallix
6 maanden geleden
Klopt! Idem voor de aarde. Die staat ook wat uit het lood. Ik beschrijf hierboven het ideale plaatje. Latere botsingen en ongelukken kunnen het plaatje alsnog flink verstoren.
erotisi
6 maanden geleden
Naast botsingen is er een wetenschapper die denkt dat onze maan door een aardse explosie is afgeschoten van de aarde.
Thecis
6 maanden geleden
@Erotisi
Kan het zijn dat die wetenschapper bedoelde dat er een grote inslag is geweest door een zeer groot object (meestal wordt deze Theia genoemd) en dat er daardoor een stuk van de aarde is "weggeslagen) en dat dat stuk uiteindelijk de maan is? Dit is namelijk een hypothese die best wel hout snijdt.
Kan het zijn dat die wetenschapper bedoelde dat er een grote inslag is geweest door een zeer groot object (meestal wordt deze Theia genoemd) en dat er daardoor een stuk van de aarde is "weggeslagen) en dat dat stuk uiteindelijk de maan is? Dit is namelijk een hypothese die best wel hout snijdt.
Cryofiel
6 maanden geleden
Ik ken die theorie ook. Ergens, waarschijnlijk in het huidige Afrika, zou zich een grote hoeveelheid uranium hebben verzameld. Die zou op een gegeven moment groot en compact genoeg zijn geworden om superkritisch te worden. Met als gevolg: een gigantische kernexplosie, zo groot dat een enorme hoeveelheid materiaal de ruimte in werd geschoten.
Thecis
6 maanden geleden
@Cryofiel,
ik had het vandaag nog wat verder opgezocht en als ik me niet vergis (was een drukke dag) zijn het 2 NL-se onderzoekers die dit voorstel hebben gedaan (met de situatie zoals je beschrijft). Het grappige is dat ook tegenwoordig deze verschijnselen zich voordoen (het superkritisch worden van radioactieve elementen) maar dan is veel kleinere hoeveelheden waardoor je het effect niet merkt in het dagelijks leven. Ik ben benieuwd wanneer we er achter komen wat het daadwerkelijke ontstaan is van de maan (ik ben een optimist, op een gegeven moment hebben ew uitsluitsel, ik weet alleen niet of ik het nog mee maak).
ik had het vandaag nog wat verder opgezocht en als ik me niet vergis (was een drukke dag) zijn het 2 NL-se onderzoekers die dit voorstel hebben gedaan (met de situatie zoals je beschrijft). Het grappige is dat ook tegenwoordig deze verschijnselen zich voordoen (het superkritisch worden van radioactieve elementen) maar dan is veel kleinere hoeveelheden waardoor je het effect niet merkt in het dagelijks leven. Ik ben benieuwd wanneer we er achter komen wat het daadwerkelijke ontstaan is van de maan (ik ben een optimist, op een gegeven moment hebben ew uitsluitsel, ik weet alleen niet of ik het nog mee maak).