Back to frontpage
Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waarom bestaat het woord 'proactief' en is het geen 'preactief'?

In het Latijn betekent 'pro' 'vóór', als tegenstelling van 'tegen'. 'Pre' = 'voor', als tegenstelling van 'na'. Naar mijn mening zou het woord 'preactief' logischer zijn dan het woord 'proactief'.

Toegevoegd na 13 minuten:
Ik voel verschil in betekenis tussen ‘preactief’ en ‘proactief’, maar het woord ‘preactief’ staat noch in de Van Dale, noch in het Groene Boekje.

Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
in: Taal
3.5K
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dat beiden niet in het woordenboek staan is logisch, omdat het eigenlijk een samentrekking is van twee woorden : pre of pro en actief. Als we ALLE (mogelijke)samenstelligen in het woordenboek / groene boekje moesten zetten, werd het een zeer lijvig boekwerk... Zo zijn willekeurig samengestelde woorden als 'kinderbrillenkoker' of 'linkersokkenkist' of 'ontbijtspullendienblad' (drie woorden die hier veel gebruikt worden - en zonder spaties !) prima woorden, maar staan ze - terecht - geen van allen in het groene boekje. proactief is een samenstelling tussen pro (voor als in 'niet tegen'/in het belang van) en actief (actief kunnen zijn, werken, functioneren), en dus geen 'zelfstandig' losstaand woord.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Proactief staat er wél in.

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Ik vertaal pro-actief als: in het belang van activiteit.
Pre-actief als: voordat je actief wordt.

Lijkt je dat logisch?

Ik vond toch nog een voorbeeld op internet:

Behandelmogelijkheden - van Engelen - Massage Praktijk
www.massagepraktijkvanengelen.nl/vEMP_Massage.htmlVoorafgaand aan inspanning (pre-actief) ... Deze massage heeft een rustig karakter en zal aanzienlijk meer tijd in beslag nemen dan de pre-actieve massage. ...

Toegevoegd na 5 minuten:
Hier is een verklaring voor het afwezig zijn van het woord Pro-actief in de van Dale:
Uit "onze taal"

Bestaat een woord dat niet in woordenboeken staat?
Als een woord niet in de woordenboeken staat, mag je het dan ook niet gebruiken? Zijn academisering, facturatie en nahuwelijk goede Nederlandse woorden?
Ja, ook woorden die niet in de woordenboeken staan, kunnen goede Nederlandse woorden zijn. Academisering, facturatie en nahuwelijk zijn daar voorbeelden van. Als het gaat om woorden die vrij veel gebruikt worden (dat is bijvoorbeeld via internet te controleren), is er geen enkel bezwaar tegen het gebruik ervan. Weinig gebruikte woorden kunnen in een tekst beter even worden toegelicht.

Dat niet alle bestaande woorden in een woordenboek terug te vinden zijn, heeft te maken met een aantal factoren. Een belangrijke factor is ruimtegebrek: in het Nederlands bestaan (waarschijnlijk) enkele miljoenen woorden. Het is onmogelijk die allemaal in een woordenboek op te nemen. Een woordenboek als de grote Van Dale omschrijft ruim 260.000 woorden (de cd-rom heeft er nog wat meer); in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) staan zo'n 400.000 trefwoorden. Kleinere handwoordenboeken bevatten meestal rond de 60.000 trefwoorden. In elektronische versies van woordenboeken is natuurlijk meer ruimte dan in papieren versies; vaak staan daar dan ook meer trefwoorden in.

Toegevoegd na 8 minuten:
Sorry, ik bedoel afwezigheid van Pre-actief, maar eigenlijk maakt dat niet meer uit na lezing van dit stukje uit "onze taal".
(Lees meer...)
Ivana
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Da's helemaal juist gezien. Niks meer aan toe te voegen.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja, precies, zo zie ik het ook, maar dat verklaart nog steeds niet waarom mensen zo vaak het woord 'proactief' gebruiken terwijl het eigenlijk 'preactief' zou moeten zijn of terwijl soms zelfs zou kunnen worden volstaan met alleen 'actief'. Dat woorden niet altijd in de woordenboeken staan, is natuurlijk logisch, ja. Woordenboeken en veel andere naslagwerken lopen vaak achter de feiten aan. In elk geval: dank je wel voor je uitgebreide antwoord!
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ook een zeer juist antwoord inderdaad! +
Ivana
12 jaar geleden
Let eens goed op het taalgebruik van mensen (ik weet, dat doe je al). Je ontdekt iedere keer dat mensen de inhoud van een woord niet eens begrijpen, het woord bezigen omdat iedereen het gebruikt en daarmee "trendy" willen zijn.
Pré en pro door elkaar halen (weten ze het verschil wel?) is dan minder belangrijk dan bij de tijd willen zijn.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Nou,kruidenvrouwtje, ik vind niet dat je die termen door elkaar kunt gebruiken. Actief betekent gewoon dat je iets doet , in de breedte zin van het woord.
Pro-actief heeft meer te maken dat je aan iets waar je vóór bent, waar je voor wilt vechten, waar je achter staat, ook daadwerkelijk iets doet om dat doel te ondersteunen of te bewerkstelligen.
Want wie geen onderdeel is van de oplossing, is eigenlijk gewoon een onderdeel van het probleem - al 'ben' je er nog zo 'tegen'. Je kunt - doe eens een slag in de lucht - het werk van de dierenambulance wel geweldig vinden, maar pas als je je er ZELF ook voor inzet hun doelstellingen te bereiken, ben je pro-actief bezig. En dat wil niet eens zeggen dat je daarvoor echt fysiek in de benen moet. Actief in proactief slaat ook niet eens zozeer op je EIGEN acties, maar dat je er mede voor zorgt dat het doel waar je naar toe werkt geactiveerd wordt ; actief is ; 'werkt'. Daarmee slaat (pre)actief eigenlijk al op een heel ander soort activiteit. Massage voor je gaat sporten ofzo. *** Heb ze d'r van alles aan toegevoegd ......ik zei toch dat dat niet nodig was ?? ;-)
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Haha. En natuurlijk vind ik ook niet dat je deze termen door elkaar kunt gebruiken; dat heb ik ook niet gezegd (geschreven). Wel is het zo dat ze naar mijn mening vaak verkeerd worden gebruikt en onderling worden verwisseld, op een verkeerde manier dus. Iedereen heeft het altijd maar, te pas en te onpas, over 'proactief'. Het is een beetje een modewoord. Daar heb ik dus moeite mee.

Andere antwoorden (2)

Je bent actief pro een bepaalde zaak, dus niet contra.

Het heeft dus niet met tijd te maken, maar met het feit dat je actie vóór iets werkt.
(Lees meer...)
bamibal
12 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dit lijkt mij geen goed antwoord, want je kunt toch ook proactief tégen iets werken?
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Dat 'pro' heeft meer iets te maken met initiatief nemen.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ik zie verschil in betekenis tussen 'preactief' en 'proactief', maar het woord 'preactief' staat noch in de Van Dale, noch in het Groene Boekje.
bamibal
12 jaar geleden
Tja, ook een goed punt. Reactief bestaat wel, trouwens.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja, actie en reactie... Actief en reactief.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ik denk dat je proactief tégen iets werken dan kan zien als je actief inzetten vóór het laten mislukken van iets.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ik bedoel dus dat ik het een goed antwoord vind, en het argument van proactief tegenwerken het niet ontkracht in mijn ogen.
Verwijderde gebruiker
12 jaar geleden
Ja, is waar.
"Proactief" is logischer. U verwoordt het zelf al: "pro" als tegenstelling van "tegen", zoals in "tegenwerken" bijvoorbeeld. "Pro" en "anti" geven een stelling(name) en eventueel een beweging weer; "pr(a)e" en "post" weerspiegelen (en zijn) een tijd(sfactor)...
Als men zich proactief gedraagt, werkt men dus mee en neemt men een positieve houding aan.
Wel of geen opname in 'Van Dale' of 'Groene Boekje' zijn mijns inziens bovendien geen criteria. Als dat namelijk wel zo was, zouden woordenboeken of spellingregels nooit veranderen!
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
5 jaar geleden

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding
+