Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Waren er mensen tijdens de Gouden Eeuw, tijdens de tijd van de godsdienstvrijheid, al atheïst?

Bijvoorbeeld een kwakzalver, iemand die liegt en bedriegt. Daar leefden er veel van toen, maar waren die nog christelijk of al atheïst?

Toegevoegd na 12 minuten:
Ik heb het over een kwakzalver die ervan bewust is dat die aan het oplichten is, voor de duidelijkheid.

Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
2.9K
Cryofiel
9 jaar geleden
Er zijn kwakzalvers die liegen en bedriegen. Dat zijn de kwakzalvers die zelf heel goed weten dat ze de boel aan het oplichten zijn. Er zijn ook kwakzalvers die er zelf van overtuigd zijn dat hun behandelingen werken. Die mensen zijn niet doortrapt, zoals de oplichters. Hooguit zijn ze naïef, omdat ze hadden kunnen (en moeten) weten dat hun behandelingen niet werken. Beide soorten bestaan. Zowel in de Gouden Eeuw als nu.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Ik heb het nu over de eerste groep. Degenen die weten dat ze oplichten.
tinus1969
9 jaar geleden
waarom de link kwalzalver-atheist? Atheïsme ontstaat iha juist bij intellectuele bovenlagen. De meeste Amerikaanse founding fathers (eind 18e eeuw dus) waren (al dan niet openlijk) atheïst of agnost.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
@tinus1969, wie heeft jouw dat verteld?
Steve Waldman die daar een onderzoek naar heeft verricht en de resultaten heeft beschreven in zijn boek Founding Faith, komt tot een heel andere conclusie.
http://www.washingtonmonthly.com/archives/individual/2008_03/013313.php

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Kwakzalvers
In de middeleeuwen waren kwakzalvers het beste wat men op geneeskundig gebied had. Sommigen van hen hadden een geloof, anderen niet.
Zij waren degenen die tandarts, chirurgijn en psycholoog tegelijk waren. Met hun rondreizende " kliniek" , oefenden ze het tandtrekken, urinekijken en aderlaten uit. Ze verkochten "medicijnen" die vaak wonderwel werkten. We zouden het nu het placebo-effect noemen.
De kwakzalver wist dat wanneer hij optimistisch was over de geneeskunst, dat mensen eerder genazen.
Is dat oplichting ?
Ook nu zijn er veel "alternatieve" genezers die geen flauw benul hebben hoe het menselijk lichaam functioneert, maar die rustig hun middeltjes verkopen als zijnde het beste redmiddel tegen alle mogelijke ziekten.
Het laatste half jaar zijn er hier ook veel vragen over deze middelen gesteld. Medisch gezien kunnen ze niet eens werken, maar er blijven mensen die er in willen geloven.

Godsdienstvrijheid
Na 1581 werd in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de openbare uitoefening van de katholieke godsdienst verboden. Katholieken werden als tweederangs burgers behandeld en moesten voor hun eredienst hun toevlucht zoeken in schuilkerken. Deze situatie duurde tot 1795 toen de Bataafse Republiek in de plaats kwam van het oude regime en katholieken dezelfde rechten kregen als protestanten. Het duurde echter nog tot 1853 voor de bisschoppelijke hiërarchie hersteld werd.

Atheist.
atheïsme komt uit het Grieks en is samengesteld uit a- dat 'zonder' betekent en theïsme van het woord 'theos' dat 'god' betekent. Het woord 'atheïst' betekent dus letterlijk 'zonder god'. Het wordt gekenmerkt door de afwezigheid van het geloof in het bestaan van god of goden. Sommige atheïsten geloven dat alle goden niet (kunnen) bestaan, anderen beperken hun atheïsme tot één specifieke god, bijvoorbeeld de christelijke God. In het oude Romeinse rijk werden de christenen atheïsten genoemd omdat zij niet geloofden in de Romeinse goden. Eigenlijk is elke consistente monotheïstische gelovige een atheïst voor alle godsdiensten behalve de zijne.

Nu je vraag.
Of er in de goede eeuw al atheïsten waren.
-Er waren mensen die niet in een god geloofden.
- Er waren leugenaars, oplichters en bedriegers.

Er zijn ook nu mensen die liegen en bedriegen. Deze mensen kunnen gelovig zijn of niet.
Die twee hebben niets met elkaar te maken.
BV: de kerk van de pinkstergemeente zegt een site te hebben met geregistreerde wonderen.
(Lees meer...)
9 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
http://www.goeievraag.nl/maatschappij/religie/vraag/539933/geregistreerde-wonderen-pinkstergemeente-vinden
je weet dat de site pinkstergemeentewonderen.nl niet bestaat maar een ludieke vinding is van @mullog
Erna55
9 jaar geleden
Ik had van een lid van de pinkstergemeente gehoord dat deze site bestond.
Dat was ook de reden dat ik mijn eerste vraag hier gesteld had.
De leden van de pinkstergemeenten blijven verwijzen naar deze site. wanneer zij weren dat het niet bestaat, kun je spreken van bewust bedrog.
Erna55
9 jaar geleden
- wanneer ze beweren dat het wel bestaat, bedoel ik dus.

Andere antwoorden (1)

In het Nederland van de Gouden Eeuw stond de georganiseerde geneeskundige verzorging door chirurgijns en medicinae doctores op een redelijk peil, in de steden was de gezondheidszorg goed. Om chirurgijn te worden moest je in dienst treden bij een meesterchirurgijn, die lid was van het plaatselijke chirurgijnsgilde. Men kon ook via een korte opleiding in een havenstad de “zee-proef” doen en als scheepschirurgijn op zee aan de slag.
Naast de georganiseerde geneeskundigen speelden ook de Vrije Meester een belangrijke rol bij de behandeling van ziekten en aandoeningen. Deze Vrije Meesters trokken van de ene naar de andere kermis en jaarmarkt, maar ook van stad naar stad. Zij moesten een goede naam hebben aangezien er toestemming nodig was van het stads- of van het gildebestuur om binnen de stadsmuren te praktiseren. De Vrije Meester was niet bij een gilde aangesloten maar had zich in de praktijk bekwaamd in het uitvoeren van één enkele soort ingreep of in het behandelen van één bepaalde aandoening, een specialist dus.

De echter Kwakzalver was eropuit om de patiënt via bedrog financieel uit te kleden, door middeltjes en behandelingen voor te schrijven die niet werkten. Hij wist heel goed het potje geen zalf maar wagensmeer bevatte.
Een beruchte kwakzalver was de keisnijder, die met veel theater een kei uit het hoofd verwijderde en hem genas van hoofdpijn of van algehele dwaasheid. In werkelijkheid had de operateur de kiezelsteen al in de zak vóór de behandeling, de kwakzalver wist duvelsgoed dat de steen er niet pas later was ingevlogen.
De Vrije Meester echter, was een in de praktijk getrainde specialist, die operatieve ingrepen uitvoerde en veel mensen ook werkelijk van hun kwaal afhielp. Doordat hij vaak op dezelfde markten en kermissen kwam als de echte kwakzalvers kreeg hij ten onrechte ook de titel kwakzalver.
Vandaar dat men sprak over betrouwbare en onbetrouwbare kwakzalvers.

Om een antwoord op je vraag kort samen te vatten:
Jazeker waren er in de tijd van de Gouden Eeuw atheïsten, maar een verband met oplichtende kwakzalvers is er niet.
Liegen en bedriegen is van alle tijden en komt in alle lagen van de bevolking voor,al vanaf het begin der mensheid. Dat was ook in de Gouden Eeuw niet anders.
In zowel de vroege (1588-1647) als in de late Gouden Eeuw (1588-1647) kon een kwakzalver, die de boel oplichtte een christen of een atheïst zijn, althans zich zo noemen, en weten dat al zijn hax pax max deus adimax bedrog was.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
In Nederland kon men omstreeks 1650 aan vijf universiteiten en hogescholen geneeskunde studeren.
Het meest gebruikte handboek voor de chirurgijnen gedurende de hele 17e eeuw was
De Chirurgie ende alle de opera ofte Wercken van Meester Ambrosius Paré, door Carel Baten (Carolus Battus, 1540 -1617) uit het Frans
vertaald en in 1592 door hem in Dordrecht uitgegeven.
Uit de medisch boeken van die tijd blijkt dat de schrijvers vakbekwame practici waren.
De uitwendige kwalen werden op het platte land behandeld door chirurgijns, in gildeverband georganiseerde ambachtslieden, die daarbij vaak nog een kapperszaak dreven. Slechts in de grote steden kon een chirurgijn leven van wat de patiënten opbrachten.
Bron: Museum Boerhaave: Algemene Natuurwetenschappen (ANW)
Van piskijkers en Heelmeesters
Genezen in de Gouden Eeuw
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
Op de middelbare school leerde ik dat gilden kerkelijke organisaties waren waar dus alleen kerkleden lid van konden worden. Dat zou een verklaring zijn voor het feit dat joden gedwongen waren om de geldhandel in te gaan: ze waren uitgesloten van de gilden en konden dus geen ambacht kiezen. Als dat zo is zal het aantal (openlijke) atheisten onder de ambachtslieden wel buitengewoon gering geweest zijn. Maar op internet kan ik geen bevestiging vinden van mijn middelbare school kennis.
Verwijderde gebruiker
9 jaar geleden
@Maarten, De eerste ambachtsgilden in de Middeleeuwen werden gevormd door burgers werkzaam in hetzelfde ambacht. Het is inderdaad opvallend dat de meeste gilden een patroonheilige hebben.
Het negatieve aspect van de gilden was de uitsluiting. Onechte kinderen, horigen, doopsgezinden en Joden mochten van het grootste deel van de gilden geen lid worden en waren daarmee uitgesloten van een groot deel van de beroepen. Zij waren echter niet van alle gilden uitgesloten. In 1615 schiep Hugo de Groot het “Jodenreglement” waarin gesteld werd dat Joden tot de steden niet alleen om economische redenen maar 'uit liefde Gods' moesten worden toegelaten.
Een paar betrouwbare website - geen Wikipedia
http://www.joodsamsterdam.nl/gesgilden.htm
http://www.cloveniersgilde.nl/historie/het-ontstaan
http://www.joodserfgoeddenhaag.nl/joodse-winkeliers-in-zeventiende-en-achttiende-eeuws-den-haag/
Ik vond een recensie – veranderend Joods Leven - over het boek Joodse Stadjers van dr. S. van der Poel (specialisatie Moderne Joodse geschiedenis).Dat de Joden geen lid waren of mochten worden van een gilde was niet alleen op grond van hun Joods zijn.
https://books.google.nl/books?id=bBwuiRLmw9cC&pg=PA77&lpg=PA77&dq=Joden+waren+van+oudsher+handelaren+en+geen+ambachtslieden&source=bl&ots=jcSZvs_QnH&sig=fkNNFon6XHki7mz138RQCQhg9rE&hl=nl&sa=X&ei=C70vVbidEevjywPn5YHQCw&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=Joden%20waren%20van%20oudsher%20handelaren%20en%20geen%20ambachtslieden&f=false

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding